Zoran Gjingjiq kishte paraqitur një dokument dhe strategjinë e tij për zgjidhjen e çështjes së Kosovës katër muaj para vrasjess së së tij në vitin 2003.
Është ky dokument, i cili ka pesë pika dhe tregonë hapat që Serbia duhet të marrë për të rikthyer Kosovën, sipas mendimit të disa politikanëve kjo ishte arsyeja për vrasjeen e kryeministrit të Serbisë.
Ka shenja se ky dokument i “hëngri kokën” Gjingjiqit, konfirmoi ministri i jashtëm Ivica Daçiq.
Sipas Daçiq, kryeministri serb Gjigjiq kishte propozuar ndarjen e Kosovës, dhe kjo kishte sjellur zemërim në Serbi.
Përveç kësaj ka dokumente që dëshmojnë për takimin që Gjingjiq ka pasur në Uashington në maj të vitit 2002 me Sekretarin e Shtetit Kolin Pauell dhe ambasadori Riçard Prosper, ku pikërisht shohim se kërkesat e administratës amerikane pësoi ndryshime sepse kushti kryesor i amerikanëve ishte njohja e pavarësisë së Kosovës, gjë që nënkuptonte njohjen e defakto të pavarësisë së Kosovës.
Plani eliminon në mënyrë sistematike çdo lidhje ndërmjet Serbisë dhe Kosovës, nga legjislacioni, sistemi doganor dhe taksave, deri te asgjësimi i pronës shtetërore dhe përfaqësimi ndërkombëtar. Serbia nuk zbaton asnjë kompetencë apo të drejtë në Kosovë, as nuk parashikohet në të ardhmen. Këto janë fakte dhe ato janë të papranueshme për Serbinë dhe janë në kundërshtim me dokumentet zyrtare ndërkombëtare”, kishte thënë Gjingjiq më 19 janar 2003.
Gjingjiq ka propozuar disa zgjidhje, duke hartuar një dokument, atëherë kryeministri britanik Tony Blair tha se çështja e Kosovës duhet të trajtohen “pa vonesë dhe në nivelin e duhur”, dhe ofruan opsionet e mëposhtme:
“Opsioni i parë është federalizimi në të cilin shqiptarët dhe serbët do të kishin status të ngjashëm me myslimanët dhe kroatët në BiH. Kjo zgjidhje do të sigurojë garanci të mjaftueshme për serbët që të gëzojnë të drejtat e tyre në përputhje me vetëqeverisjen në Kosovë. Kjo përbënte Kosovën do të kishte një status asimetrik në raport me Serbinë – më shumë se një krahinë, më pak se një njësi federale. Një opsion tjetër, në rast se i pari dështon, do të dukej në Qipro, me demarkacionin territorial, por kufijtë e pandryshuar. Në këtë rast, serbët do të organizonin jetën e tyre politike kryesisht në Kosovën e veriut. Opsioni i tretë në rast se të dy dështojnë, do të jetë ndryshimi i kufijve me marrëveshjen. Në këtë rast, bashkësia kombëtare serbe do të merrte pjesë në territorin e saj”, thuhet në dokumentin e Gjingjiq.
Ky është një raport sekret për strategjinë e Kosovës, e cila ishte menduar nga Gjingjiq.
“Është momenti i fundit për të nisur një veprim vendimtar,” thotë Strategjia. Kryeministri serb Zoran Gjingjiç u vra shumë shpejt, megjithatë, dhe sipas disave, vdekja e tij ka kishte kontribuar në përcaktimin për të zgjidhur sa më shpejt çështjen e Kosovës.
