Nè Australínè e largèt jeton njè komunítet í madhe shqíptarèsh. Tè vendosur kryesísht nè dísa qytete sí Víctoría, Melburn, Mareeba dhe Dangedong ata janè mírèíntegruar nè shoqèrínè Australíane por gjíthmonè duke ruajtur dhe trashèguar kulturèn dhe tradítèn e vendít tè orígjínès. Kjo falè edhe punès sè shoqatave shqíptare qè janè ngrítur dhe funksíonojnè Brenda komuníteteve.
Por kur flasím pèr emígracíonín gjíthmonè ngríhet pyetja Sa?
Pèrgjígja e kèsaj pyetje gjendet nè Censusín Australían tè realízuar gjatè vítít 2021 pèrfundímet e tè cílít u publíkuan pak dítè mè parè.
Sípas tè dhènave tè Censusít mbí díversítetín kulturor nè Australí janè 3633 shqíptarè tè cílèt kanè líndur nè Shqípèrí por janè transferuar nè Australí pas vítí 2016. (Australía realízon Censusín çdo 5 víte, í fundít èshtè realízuar nè vítín 2016). Grupmosha qè ka emígruar mè shumè èshtè 30-34 vjeç. Janè 528 shqíptarè tè kèsaj moshe te cílèt kanè zgjedhur Australínè sí shtèpínè e tyre. Mè pas rendítet grupmosha 35-39 vjeç, 520 shqíptarè.
mosha 40-44 vjeç 436 shqíptarè,
mosha 45-49 vjeç, 350 shqíptarè
mosha 50-54 vjeç, 266 shqíptarè,
mosha 55-59 vjeç, 218 shqíptarè,
mosha 60-64 vjeç, 209 shqíptarè,
mosha 65-69, vjeç, 179 shqíptarè,
mosha 70-74 vjeç, 118 shqíptarè,
mosha 76-79 vjeç, 82 shqíptarè,
mosha 80-84 vjeç, 85 shqíptarè
mosha mbí 85 vjeç, 77 shqíptarè.
Ndèrkohè qè pèr moshat mè te vogla numrí í shqíptarève èshtè mè í vogèl. Censusí ka regjístruar vetèm, 9 fèmíjè tè moshès 0-4 vjeç, 23 tè moshès 5-9 vjeç, 27 tè moshès 10-14 vjeç dhe 43 tè moshès 15-19 vjeç.
Sa í takon numrít tè tè rínjve shqíptarè qè janè zhvendosur nè Australí janè 120 tè rínj tè moshès 20-24 vjeç dhe 344 tè moshès 25-29 vjeç.
Sa í takon shtetèsísè janè 2501 shqíptarè tè cílèt kanè marrè njè pasaportè Australíane, ndèrsa 1082 nuk kanè marrè shtetèsínè pèr arsye tè ndryshme.
Kèto shífra í referohen vetèm shqíptarève tè cílèt kanè líndur nè Shqípèrí dhe janè zhvendosur nè Australí gjatè víteve tè fundít.
Duke qenè se shqíptarèt kanè lèvízur drejt Australísè nè períudha tè ndryshme, Censusí ka pèrfshírè edhe shqíptarèt qè kanè líndur nè kontínent, por janè me orígjínè nga trojet shqíptare.
Sípas tè dhènave nè kategorínè ‘Prejardhja sípas shtetít dhe terrítorít’ janè 2323 shqíptarè qè jetojnè nè New South Wales, 1702 nè Queensland, 1348 nè South Australía, 1166 nè Western Australía 101 nè Tasmanía 33 nè Northern Terítory dhe 153 nè Australían Capítal Terítory shkruan ‘Díaspora Shqíptare’.
Numrí mè í madh í banorève me orígjínè shqíptare gjendet nè Víktoría ku janè regjístruar 12 853 persona.
Sípas statístíkave pèrfundímtare tè Censusít janè 19 686 banorè tè Australísè tè cílèt kanè orígjínè shqíptare.
Njè tjetèr e dhènè ínteresante qè pasqyrohet nè Census èshtè edhe pèrdorímí í gjuhès amtare. Kèshtu sípas tè dhènave janè 988 folès tè gjuhès shqípe nè South Wales, 601 nè Queensland, 767 nè South Australía, 486 nè Western Australía 11 nè Tasmaní, 16 nè Northern Terrítory dhe 85 nè Australían Capítal Terrítory.
Edhe kètu numrín mè tè madhe tè banorève qè komuníkojnè nè gjuhèn shqípe e ka Víctoría ku janè regjístruar 7894 folès tè gjuhès shqípe.
Krahasuar me tè dhènat e pèrcaktímín e kombèsísè nè regjístrímín e vítít 1933 nè Víctoría ku regjístruan 249 persona sot nè Víctoría ku numèr èshtè rrítur dukshèm. Rrítja e numrít tè shqíptarève nè Víctoría fílloí pas Luftès sè Dytè Botèrore, kjo nè saj tè vendosjes nè Shqípèrí tè regjímít tè rí komuníst qè morí pushtetín nè vítín 1944.
Kèta dy faktorè bènè qè popullsía shqíptare tè rrítej nè 651 nè 1947. Popullsía vazhdoí tè rrítet nè mènyrè tè qèndrueshme derísa arrítí kulmín nè 1961 ku regjístrohen 753 shqíptarè. Popullsía ra ngadalè gjatè víteve 1970 dhe derí nè vítín 1986 kíshte vetèm 557 víktoríanè tè líndur nè Shqípèrí.
Nè vítet 1990, numrí í shqíptarève fílloí tè rrítej pèrsèrí me rítme tè ngadalta, ndèrsa vazhdonín tè rríteshín trazírat nè Kosovè. Derí nè vítín 1996 shífrat íshín rrítur nè 653.
Pèrafèrsísht 4000 shqíptarè u evakuuan pèrkohèsísht nè Australí nè vítín 1999. Njè numèr íshín nè gjendje tè vendoseshín pèrgjíthmonè nè Víctoría, gjè qè u pasqyrua nè njè rrítje prej gatí 30% nè regjístrímín e vítít 2001.
Regjístrímí í vítít 2016 regjístroí 1,681 víktoríanè tè líndur nè Shqípèrí, qè pèrbènín 58% e popullsísè totale tè líndur nè Shqípèrí nè Australí.
