Si duket jeta e një mësuesi në Maqedoni?

Duke marrë parasysh se në opinion qarkullojnë zëra të ndryshëm për grevën e mësuesve, publikohen tekste degraduese dhe publiku përgjithësisht ka një qëndrim negativ ndaj mësuesve, andaj duhet sqaruar se cilat janë përgjegjësitë e mësuesve dhe njëherësh të thyhen këto paragjykime.

Mësuesit janë në grevë për një pagë më të lartë, por kjo është vetëm gjysma e së vërtetës. Ata janë në grevë për disa arsye, ndër të cilat më kryesorja është: të drejtat e tyre. Ata nuk kanë mbështetjen e Qeverisë dhe popullit, por jo vetëm kaq, në të njëjtat dy subjekte ka një kundërshtim të madh në lidhje me të drejtën e mësuesve për grevë.

Fushata mediatike që kundërshton mësuesit jo vetëm që i bën ata të pamerituar për kërkesat, por edhe i bën të pakujdesshëm ndaj fëmijëve, sikur po i sakrifikojnë për qëllimet e tyre personale. Mësuesit nëpër media shpesh cilësohen si armiq të sistemit arsimor dhe si shantazhues. Madje të mos flasim për ortekun e komenteve degraduese për mësuesit në rrjetet sociale që postohen edhe nëpër portale.

Do të përdorim një tekst të publikuar në portalin e internetit “Bankometar” i publikuar para fillimit të grevës së mësimdhënësve, i cili tekst bën thirrje për “shkarkimin e mësuesve nga puna” nëse ata hyjnë në grevë. Aty janë thënë një sërë të pavërteta për mësuesit që në një farë mënyre paraqet vetëm një “fotografi të vogël” të qëndrimit që mund të hasim në publikun më të gjerë.

Perceptimi negativ i publikut për mësuesit
1) Mësuesit kanë 4 muaj pushim vjetor
Jo, mësuesit nuk kanë “pushime” verore dhe dimërore. Vetëm se nuk japin mësim apo ligjërojnë, nuk do të thotë se nuk punojnë. Prania e tyre më pas regjistrohet dhe puna e tyre reduktohet në një lloj pune zyre, siç kanë një numër i madh punonjësish në sektorin privat.

Sipas „Ligjit për Marrëdhëniet e Punës“, neni 137 – “Punonjësi ka të drejtën e pushimit vjetor të paguar prej të paktën 20 ditë pune”, e po ashtu edhe mësuesit. Sipas kohëzgjatjes së shërbimit, mësuesit mund të kenë maksimum 23 ditë pushim (ata me 20-30 vite përvojë pune).
Të mos harrojmë se në verë mësuesit mund të marrin vetëm pushime kolektive. Prandaj, nëse jeni mësues, harroni çmimet e favorshme të muajve qershor dhe shtator dhe shijoni pushimet vetëm në pikun e sezonit më të shtrenjtë!

2) Mësuesit nuk dinë të përdorin teknologjinë
Përkundrazi, të gjithë kanë kaluar nëpër trajnime për TIK dhe dinë më shumë se punonjësi mesatar, por me mësimdhënien online ata kanë qenë nën vëzhgimin e publikut për një kohë të gjatë dhe gjithçka që bëjnë mund të dëshmohet nga “në kohë reale” kushdo që kyçet në mësimdhënien online. Çfarë profesioni tjetër është çdo ditë në një “provim” të tillë?

3) Mësuesit nuk bëjnë asgjë dhe janë të lirë pas orëve
Mësuesit kalojnë kohën e tyre në punë me rreth 30 fëmijë që duhet të mësohen, të kontrollohen, të jenë psikologët dhe pedagogët e tyre. Kushdo që ka 2-3 fëmijë në shtëpi e di se sa vëmendje, kohë, durim, përkushtim dhe nerva kërkon. Këtu nuk po flasim për të luajtur në telefon, por për t’ju dëgjuar në mënyrë aktive dhe për të mësuar diçka nga ju. Tani shumëzojeni këtë me 10 ose 15 herë!

Pas përfundimit të orëve, detyrat e mësuesve konsistojnë në planifikimin dhe përgatitjen e orëve, regjistrimin e mësimeve, ditarët elektronikë, kontrollimin e hartimeve me shkrim dhe testeve. Kujdestarët e klasave kanë edhe më shumë përgjegjësi se kjo, duke iu përgjigjur thirrjeve dhe t’u kushtojnë vëmendje prindërve dhe nxënësve, gjë që kërkon një qasje individuale dhe njohuri solide në fushat e metodologjisë, psikologjisë dhe pedagogjisë. Kjo nuk është e gjitha – ka edhe shumë përgjegjësi të tjera!

4) Mësuesit janë si „administratorët“
Teknikisht po, në thelb JO! Mësuesit nuk përfitojnë K-15 dhe përvojë përfituese (stazh beneficiar). Paga e mësimdhënësve është nën pagën mesatare, ndërsa administrata publike është shumë mbi mesataren. Punëtorët e arsimit janë lënë jashtë të gjitha “përfitimeve të kontratave kolektive të degëve”. Këto kontrata u referohen punonjësve në “organet e administratës shtetërore etj”, PËRVEÇ atyre punonjësve në “arsim dhe shkencë, kulturë dhe mbrojtje të fëmijëve”.

Çfarë nuk është në rregull me imazhin publik të mësuesve?
Ky imazh është shpërndarë në rrjetet sociale para disa vitesh, kur ka pasur një përpjekje tjetër të pasuksesshme të SASHK-ut për të përmirësuar gjendjen e mësimdhënësve. Duket si një ilustrim i mirë i situatës reale.

Situata me imazhet e treta (në rreshtin e parë dhe të dytë) nuk është përmirësuar…përveç se me rastin e pandemisë është rritur numri i përgjegjësive të mësuesve dhe është përkeqësuar perceptimi publik për mësuesit. Duhet të punojmë aktivisht për ta përmirësuar atë imazh, veçanërisht nga ana e SASHK-ut.

Problematike janë edhe deklaratat e qeverisë. Në raportet për rritjen e pagave nga viti 2017 e në vazhdim, duhet pasur parasysh se pikënisja ishte e mjerueshme. Nëse nisemi prej saj, çdo rritje duket e madhe, por është vetëm sipërfaqësore. “Në vitin 2017 kujdestarja në çerdhe ka marrë pagë 14.493 denarë”. Imagjinoni që dikush që kujdeset për më të vegjlit, ata që kërkojnë më shumë vëmendje dhe kujdes të marrin një pagë të tillë të mjerueshme.

Raportimet shkojnë deri aty sa thonë se nëse rriten rrogat e mësuesve duhet të pakësohen investimet në vend, ndaj shkon deri aty sa parashikohet që pagat e mësuesve do të shkaktonin inflacion dhe krizë ekonomike! Kush e ka fajin më pas, pensionistët?

Prandaj, pretendimi se në Maqedoni ka luftë mediatike kundër mësuesve që përdorin frikën nga kriza dhe atyre të cilëve mësuesit ua kanë kushtuar jetën – fëmijëve, nuk është larg së vërtetës. A mund të bëhet diçka në kushte të tilla? Po!

Çfarë duhet të bëjë SASHK-u që të jetë një luftëtar më efektiv për të drejtat e mësimdhënësve?
SASHK duhet seriozisht të mendojë për punësimin e një personi përgjegjës për PR (marrëdhënie me publikun).
Ajo që duhet të bëjnë para çdo greve është të shqyrtojnë opinionin publik. Nëse populli nuk e kupton pse mësuesit kërkojnë paga më të larta, atëherë duhet nisur një fushatë mediatike për të shpjeguar pse është kështu. Jo vetëm që nuk e kanë bërë këtë, por SASHK-u nuk është përtuar që të përgatisë madje as një deklaratë të vetme solide për media për kërkesat e tyre, përveç rritjes së pagës.

Në grupin „Mësim më i mirë online“ janë shpërndarë kërkesat e SASHK-ut, nga një person privat, të cilat konkretisht janë: “vlera e pagës minimale të shumëzohet me koeficientin e kompleksitetit në punë”, por edhe këto pika: 1. ) kompensimi ipër transport, 2 ) shtesa për punë në paralele të kombinuara, 3) shtesa për punë me nxënës me nevoja të veçanta, 4) shtesa për punë jashtë orarit, 5) K-15… Mësimdhënësit aktualisht nuk kanë asnjë nga këto të drejta!

Kjo nuk u transmetua në asnjë media. Pika 2, për shembull, mund të jetë shumë e dobishme në rregullimin e mësimdhënies online, pasi është me cilësi të ulët këtë vit shkollor. Mësuesit thjesht nuk e ndjejnë nevojën, veç përgjegjësive të tjera, të ndezin kompjuterin dhe të futen në një sërë vështirësish teknike dhe faktike në lidhje me këtë mënyrë mësimdhënie.

Për të përmirësuar „mësimdhënien gjithëpërfshirëse“ (dhe mësimdhënien online si nënkategori e kësaj), mësuesit duhet të pyeten gjithashtu se çfarë problemesh sjell ajo mësimdhënie dhe të plotësojnë kërkesat e pikës 3. Sa i përket pikës 4, fotoja e mësipërme flet mjaftueshëm se sa punë plotësuese punë mësuesit kanë jashtë ambienteve të shkollës.

Nëse kjo nuk mjafton për të bindur publikun pse mësuesit duhet të kenë paga më të larta, atëherë çfarë? A mund të jetë kjo: “Shkenca thotë se pagat më të larta të mësuesve sjellin arritje më të mira të nxënësve!”.

Drejt një arsimimi më të mirë
Çfarë duhet bërë? Për t’iu qasur problemit në mënyrë racionale, për të mos përdorur momentin emocional si frikë nga kriza apo frikë se fëmijët do të mbeten të paarsimuar gjatë analizës së problemit. Njerëzit që shkruajnë mesazhe degraduese për mësuesit në Facebook duhet të jenë të vetëdijshëm se edhe ata ndonjëherë do të kenë nevojë për mbështetje nga bashkëqytetarët e tyre dhe se problemet mund të zgjidhen vetëm në mënyrë harmonike.

Është e vërtetë që me paga më të mira të mësuesve do të mund të realizojmë reforma më të mira dhe do të kemi arsim më të mirë, por është e nevojshme që të plotësohen kërkesat e tjera të tyre që rrjedhin nga përgjegjësitë shtesë që ata kanë. Por, fillimisht SASHK-u duhet të përpiqet ta njohë opinionin me obligimet, detyrat, përgjegjësinë dhe ndershmërinë e profesionit të mësimdhënësit, sepse arsimtarët janë bartës të arsimit, kurse shoqëria që nuk kujdeset për arsimin nuk kujdeset për të ardhmen./ResPublica/