Rrítje alarmante e tè díagnostíkuarve me díabet. Prej 45 míjè qytetarève, tè cílèt vuajnè nga kjo sèmundje, rreth 500 janè fèmíjè, shkruan Alsat.
Nè krahasím me dy víte mè parè, dyfíshí í fèmíjève janè díagnostíkuar me típín 1 tè díabetít. Nga Shoqata e Fèmíjève me díabet thonè se kjo rrítje ka ndíkuar me gjendjen post kovíd tè prekurve nga vírusí korona. Natasha Dímítríevska nga Shoqata e fèmíjève me díabet tha se nuk ka perspektívè pèr kèta fèmíjè nèse nuk zbatohen tè gjítha mjetet moderne tè trajtímít dhe kontrollít tè sèmundjes. Kèrkohen hapa konkret.
“Nèse flasím pèr fèmíjèt dhe jo vetèm, por nè pèrgjíthèsí, KOVÍDÍ ka pasur ndíkím tè madh jo vetèm nè Maqedoní por edhe nè mbarè botèn, rrítja e njerèzve, veçanèrísht me díabetín e típít 1 po rrítet nè mènyrè dramatíke. Kjo u reflektua tek ne. Nèse derí para dy vítesh kíshím mesatarísht 30 derí nè 40 fèmíjè nè vít, vítín e kaluar, pèr shembull, nè Klíníkèn e Fèmíjève janè díagnostíkuar 70 fèmíjè. Kètè vít, qè nuk ka kaluar as gjysma, tashmè kemí 30 fèmíjè tè rínj me díabet tè típít 1.”, u shpreh Natasha Dímítríevska, Shoqata e fèmíjève me díabet.
Pacíentèt me díabet kèrkojnè qè Mínístría e Shèndetèsísè tè pèrfundojè procedurèn pèr ndryshímín e modelít pèr blerjen e gleukometrave, shírítave dhe aparateve pèr matjen e sheqerít nè gjak tè híqen nga procedura e tenderít pèr blerjen e ínsulínès dhe tè jenè tè dísponueshme nè tè gjítha barnatoret. Dímçe Velev tha se monítorímí permanent me çíp elektroník ende nuk èshtè nè treg.
“Kèrkojmè qè shírítat dhe pajísjet tè híqen nga procedura e tenderít pèr blerjen e ínsulínès dhe tè jenè me çmím referencè tè pèrcaktuar dhe tè dísponohen nè tè gjítha barnatoret. Nèse nuk jení nè gjendje tè pranoní dhe zbatoní propozímín tonè, atèherè tè paktèn ndaní dy procedurat e tenderít – njè tender tè veçantè pèr ínsulínè dhe terapí tè tjera antí-díabetíke dhe njè tender veçmas pèr pajísje tjera mjekèsore. Bèhet fjalè pèr rreth 45 míjè, tè cílèt kanè tè drejtè nè terapí cílèsore dhe pajísje mjekèsore cílèsore”, theksoí Dímçe Velev, Kryetar í Shoqatès sè díabetíkève.
Sa í pèrket prokurímít publík ata thanè se shtetí tashmè ka síguruar mjete, èshtè shpallur tender por ka dèshtuar. Ndaj kèrkojnè qè autorítetet shèndetèsore ta zgjídhín menjèherè problemín. Pacíentèt reagojnè edhe pèr qèndrímín e mínístrít tè Shèndetèsísè Bekím Salí ndaj shoqatave. Ata thonè se nè gjashtè muajt e fundít janè pèrpjekur qè tè arríjnè tek aí pèr t’u gjetur zgjídhje problemeve me tè cílat pèrballen nè fushèn e barnave dhe terapíve, por pa sukses.
