E njohur për kulturën e saj të punës së tepërt, Japonia nisi një iniciativë për të ndihmuar njerëzit të zvogëlojnë orët e punës. Megjithatë, pas tre vjetësh përpjekjesh, vendi ka vështirësi në bindjen e njerëzve për të pranuar një javë pune prej katër ditësh.
Për herë të parë në vitin 2021, deputetët japonezë propozuan një javë pune më të shkurtër. Udhëzimet ishin të destinuara për të inkurajuar stafit të qëndronte në të njëjtin vend pune më gjatë dhe për të reduktuar numrin e punonjësve që sëmuren ose vdesin nga mbingarkesa në një ekonomi që tashmë po përballet me një mungesë të madhe të forcës së punës.
Udhëzimet përfshinin gjithashtu kufizime për orët e tepërta të punës dhe pushime të paguara.
Megjithatë, iniciativa filloi ngadalë: Sipas Ministrisë së Shëndetësisë, Punës dhe Mirëqenies, vetëm rreth tetë përqind e kompanive në Japoni lejojnë që punonjësit të marrin tre ose më shumë ditë pushimi në javë.
Nuk janë vetëm kompanitë – edhe punonjësit janë të paqartë.
Prodhuesi i elektronikës Panasonic, një nga kompanitë më të mëdha japoneze, e mori këtë hap në fillim të vitit 2022. Dy vjet më vonë, vetëm 150 nga 63,000 punonjës që përmbushin kushtet vendosën të kalojnë në orarin e katër ditëve, tha një përfaqësues i kompanisë për Associated Press.
Rreth 85 përqind e punëdhënësve thonë se u japin punonjësve dy ditë të zakonshme pushimi në javë.
Një pjesë e madhe e paqartësisë për të marrë një ditë të më shumë pushimi lidhet me kulturën e punonjësve që e vendosin kompaninë para vetes, duke përfshirë edhe presionin për të u shfaqur si lojtarë të ekipit dhe punonjës të vlefshëm.
Kjo kulturë intensive rrjedh nga periudha pas luftës në Japoni, ku, në përpjekje për të stimuluar ekonominë, ish-kryeministri Shigeru Yoshida angazhoi korporatat e mëdha për t’u ofruar punonjësve siguri të përjetshme të punës, duke kërkuar vetëm besnikëri nga ana e punonjësve.
Mbingarkesa dhe rënia e popullsisë
Paaftësia për të dhënë prioritet një balancë më të mirë ndërmjet punës dhe jetës shqetëson ekonominë që përballet me një shkallë të ulët të lindshmërisë dhe plakjen e popullsisë që arriti kulmin në vitin 2008.
Në janar 2023, kryeministri Fumio Kishida paralajmëroi se vendi është në prag të kolapsit për shkak të rënies së lindshmërisë. Mbingarkesa është e lidhur me një shkallë më të ulët të lindshmërisë, pasi zvogëlon mundësitë për takime, martesë dhe lindje fëmijësh. Pritet që ekonomia e katërt më e madhe të përballet me një mungesë prej gati një milioni punonjësish deri në vitin 2040, sipas një studimi të korrikut nga një think tank i mbështetur nga shteti.
Përpjekjet japoneze janë në përputhje me iniciativat që vendet e tjera po ndërmarrin për të reduktuar numrin e ditëve të punës. Koncepti ka fituar intensitet në vitet e fundit, i nxitur nga shoqëria post-pandemike që po lufton me një qëndrim toksik ndaj punës.
Në prill, Singapori, që përballet me një problem të ngjashëm me popullsinë, njoftoi se punonjësit do të kenë mundësinë të kërkojnë javë më të shkurtra pune dhe orare fleksibël. Islanda, Irlanda, Mbretëria e Bashkuar dhe Spanja kanë eksperimento me javë pune prej katër ditësh.
Nga 61 kompani të Mbretërisë së Bashkuar që morën pjesë në testimin gjashtëmujor të javës prej katër ditësh në vitin 2022, 54 vazhduan me javën e shkurtuar një vit më vonë, dhe 31 thanë se do ta bënin atë përherë.
Megjithatë, Greqia, në qershor, mori një qasje të kundërt në luftën kundër rënies së popullsisë dhe produktivitetit të ulët, duke vendosur një javë pune prej gjashtë ditësh për disa industri.
