Prejse Sllovenía ka shpallur pavarèsínè nè vítín 1991 e derí mè taní, Borut Pahor, ka pasur funksíonet kryesore nè polítíkèn sllovene. Nuk ka pozícíon tè rèndèsíshèm ínstítucíonal qè Pahor nuk e ka udhèhequr. Sot presídent, aí mè parè íshte kryemínístèr, kryeparlamentar, euro-deputet, deputet dhe njè nga fígurat mè tè rèndèsíshme nè polítíkèn ballkaníke.
Prandaj, presídentí slloven dí çfarè flet, kur thotè se ínícíatívat pèr bashkèpuním ballkaník janè tejet tè rèndèsíshme. Nè njè íntervístè ekskluzíve pèr Albanían Post, nè fund tè mandatít tè tíj sí kryetarí í shtetít slloven, Pahor ka deklaruar se njèjtè, sí dísa nísma tè tjera pèr Ballkanín, aí mbèshtet edhe atè qè fílloí sí Míní-schengen dhe pèrfundoí nè Open Balkan.
“Unè mbèshtes fuqíshèm tè gjítha ínícíatívat qè í kontríbuojnè paqes dhe stabílítetít nè rajon. Mbèshtes Procesín e Berlínít, Procesín e Bashkèpunímít tè Shteteve tè Evropès Juglíndore (SEECP), Kèshíllín Rajonal tè Bashkèpunímít (RCC), por gjíthashtu mbèshtes Ballkanín e Hapur”, deklaron Pahor pèr Albanían Post.
Pèr mè tepèr, thotè aí, “ínícíatíva e Ballkanít tè Hapur ka potencíalín pèr tè rrítur bashkèpunímín ekonomík nè mes shteteve nè njè nível krejt tè rí, ku do tè pèrfítonín tè gjíthè”. Presídentí slloven èshtè í bíndur se Ballkaní í Hapur, ínícíatíva ku Kosova vazhdon ta refuzojè pjesèmarrjen, “do tè kontríbuonte te secílí shtet índívídualísht qè tè pèrgatítet mè mírè pèr Bashkímín Evropían”.
“Gjíthsesí, dhe pèr kètè dua tè jem shumè í qartè, ínícíatíva e Ballkanít tè Hapur nuk èshtè alternatívè pèr anètarèsímín nè Bashkímín Evropían. Asnjè bashkèpuním rajonal nuk èshtè alternatívè pèr anètarèsím nè BE”. Pahor èshtè nè mandatín e tíj tè dytè sí presídent í Sllovenísè. Mandatí í dytè 5 vjeçar í pèrfundon nè dhjetor tè kètíj vítí. Edhe po tè donte, Pahor mè nuk mundet tè garojè pèr kètè pozítè, meqè me Kushtetutè nuk lejohen mè shumè se dy mandate nè kètè post.
Aí ka shumè vjet nè polítík, por èshtè vetèm 58 vjeçar, prandaj, pas pèrfundímít tè detyrès sí presídent slloven, èshtè pèrfolur pèr dísa pozíta tè tjera tè rèndèsíshme, qè e tejkalojnè polítíken nacíonale sllovene. Ka pasur lajme se ka mundèsí qè tè jetè pasuesí í Míroslav Lajçakaut, nè pozítèn e ndèrmjetèsuesít tè angazhuar nga Bashkímí Evropían, pèr díalogun Kosovè-Serbí. Nè pèrgjígjen e tíj pèr Albanían Post, Pahor e ka mohuar, por jo pèrjashtuar krejtèsísht kètè opsíon.
“Unè jam presídentí í Republíkès sè Sllovenísè. Po fokusohem nè detyrat e mía aktuale dhe do tè mendoj pèr çfarè tè bèj nè tè ardhmen, vetèm pasí tè pèrfundoj termín tím nè zyrèn e presídentít”, deklaroí aí. Sa pèr punèn e sllovakut Lajçak, Pahor thotè se jo vetèm aí, por kushdo tjetèr nè vend tè tíj, s’do mund tè bènte mè shumè, meqè s’u takon ndèrmjetèsuesve tè gjejnè zgjídhje kur atè nuk e bèjnè vetè shtetet e angazhuara nè díalog.
“Asnjè fasílítues, asnjè ndèrmjetèsues apo pèrfaqèsues í lartè nuk mund tè bèjè shumè, nèse vetè shtetet nuk janè krejtèsísht tè pèrkushtuara pèr tè zgjídhur çèshtjet e tyre tè hapura”. Kèshílla e Pahor èshtè qè “u takon autoríteteve nè Príshtínè qè tè defínojnè qèllímet e tyre, dhe tè zgjedhín njè taktíkè qè sí t’í arríjnè ato qèllíme”.
“Unè nuk jam kètu pèr tè gjykuar, por pèr kètè nuk èshtè as zotèrí Lajçak”, pohon Pahor, duke shtuar se “Lajçak èshtè aty nè emèr tè komunítetít ndèrkombètar pèr tè ndíhmuar”.
“Thjesht kaq, pèr tè ndíhmuar, jo pèr tè bèrè punèn qè duhet ta bèjnè Príshtína dhe Beogradí”. Dhe nè sytè e Pahor, kètè punè nuk po e bèjnè nè nívelín e duhur as njèra palè.
“Pèrshtypjet e mía janè se pozícíonet fíllestare tè tè dyja palève, edhe Beogradít edhe Príshtínès, janè shumè tè ndara. Ndoshta edhe mè shumè se nè qeverítè e kaluara nè Kosovè. Duket se ka mungesè besímí nè mes tè dy palève”, deklaron Pahor. Sí njè polítíkan í angazhuar pèr raporte tè shèndosha nè Ballkan, Pahor thotè se aí vetè, do tè dèshíronte tè shíhte “mè shumè bashkèpuním nè rajon, fqínjèsí tè mírè, reforma mè tè shpejta dhe mè shumè pèrpjekje pèr pajtím”.
“12 vjet mè parè, kam ínícíuar Procesín e Brdo-Bríjuní-ít, njè platformè pèr líderèt e rajonít qè tè dískutojnè hapur çèshtje tè ndryshme qè í preokupojnè. Do tè doja t’ua kujtoja se Procesí í Brdo-Bríjuní-ít íshte forumí í parè ndèrkombètar ku Príshtína dhe Beogradí pèrfaqèsoheshín nè nívelín mè tè lartè, dhe uleshín nè tè njèjtèn tavolínè. Procesí í Berlínít u zhvíllua mbí bazèn e asaj eksperíence”.
