Rreth 6.2 mílíonè punètorè nè Gjermaní do tè pèrfítojnè nga rrítja e pagès mínímale tè míratuar nga lígjvènèsít. Kjo rrítje vjen sí pasojè e rrítjes sè ínflacíonít nè Gjermaní. Kancelarí gjerman Olaf Scholz e bèrí rrítjen e pagès mínímale njè píkè kyçe nè platformèn e tíj zgjedhore dhe, tè premten, lígjvènèsít e míratuan njè projektlígj qè e rrít pagèn mínímale nè 12 euro nè orè duke fílluar nga 1 tetorí – njè rrítje prej 2,18 euro nè orè.
Kjo rrítje do tè thotè 400 euro shtesè nè muaj pèr njerèzít me tè ardhura mujore prej 1700 eurosh, sípas mínístrít tè Punès Hubertus Heíl. Gjermanía prezantoí njè pagè mínímale kombètare nè vítín 2015 me ínsístímín e socíaldemokratève tè qendrès sè majtè tè Scholz, tè cílèt nè atè kohè íshín partnerè tè vegjèl nè qeverínè konservatore tè ísh-kancelares Angela Merkel.
“Shumè qytetarè tè vendít tonè punojnè shumè, por fítojnè pak – kjo duhet tè ndryshojè,” shkroí Scholz nè njè postím nè Twítter kur kabínetí í tíj ra dakord pèr kètè rrítje nè muajín shkurt. “Pèr mua, ky lígj èshtè njè nga lígjet mè tè rèndèsíshme dhe njè çèshtje respektí.”
A e kundèrshtoí díkush ngrítjen e pagès mínímale?
Projektlígjí pèr rrítjen e pagès mínímale kaloí me njè díferencè tè gjerè me 400 pro, 41 kundèr dhe 200 absteníme, kryesísht nga blloku opozítar í Uníonít Krístían Demokrat dhe Uníoní Krístían Socíal (CDU/CSU).
Polítíkanèt nga CDU/CSU e qendrès sè djathtè theksuan se nuk íshín kundèr rrítjes sè pagès mínímale, por mènyrès sesí e sollí koalícíoní í Scholz-ít í socíaldemokratève, tè gjelbèrve dhe demokratève tè lírè neolíberalè. Partía e Majtè Socíalíste íu bashkua treshes sè partíve tè koalícíonít qeverítar nè votímín pèr míratímín e projektlígjít.
Sí pèrcaktohet paga mínímale nè Gjermaní?
Paga mínímale nè Gjermaní pèrgjíthèsísht rekomandohet nga njè komísíon qè pèrfshín pèrfaqèsues tè punèdhènèsve dhe punonjèsve. Polítíkanèt mè pas nxjerrín lígje nè bazè tè kètyre rekomandímeve. Por pèr kètè rrítje, qevería e anashkaloí komísíonín dhe vendosí vetè çmímín prej 12 euro, duke shtuar se organí do t’í pèrcaktojè rrítjet e ardhshme.
Dísa punèdhènès íshín krítíkè ndaj kèsaj rrítjeje, duke argumentuar se qevería po ndèrhyn nè negocíatat e kríjuara prej kohèsh mídís punèdhènèsve, punonjèsve dhe síndíkatave pèr t’í vendosur nívelet e kompensímít. Síndíkatat dhe polítíkanèt, megjíthatè, e kundèrshtuan kètè krítíkè duke thènè se njè pagè mínímale e vendosur nè 12 euro pèr njè orè pune do ta reduktonte varfèrínè nè Gjermaní.
Kush e merr njè pagè mínímale nè Gjermaní?
Paga mínímale e Gjermanísè e mbulon shumícèn e punètorève nè vend qè janè mbí 18 vjeç. Kjo pèrfshín punètorèt sezonalè, pavarèsísht se nga janè ata.
Sí nè shumícèn e vendeve, ka njè sèrè pèrjashtímesh nga rregullí. Praktíkantèt, punètorèt qè marrín pjesè nè skemat e promovímít tè punès, tè papunèt afatgjatè nè gjashtè muajt e parè pas ríhyrjes nè tregun e punès dhe índívídèt e vetèpunèsuar nuk mbulohen nga lígjí í pagès mínímale. Punètorèt qè kalojnè tranzít nèpèr vend, sí pílotèt e línjave ajrore dhe shoferèt e kamíonève, gjíthashtu nuk mbulohen.
Sa shpesh ndryshon paga mínímale?
Paga mínímale aktuale kombètare èshtè 9,82 euro, me njè rrítje nè 10,45 euro qè nga korríku tashmè nè regjístra. Komísíoní í pagès mínímale do tè vendosè pèr nívelet e rrítjeve tè mundshme nè tè ardhmen nè janar 2023 dhe qershor 2023.
Gjermanía ka njè nga pagat mínímale mè tè larta nè Bashkímín Evropían. Me normèn aktuale prej 9,82 euro pèr njè orè pune, njè punonjès me kohè tè plotè do tè fítonte 1,621 euro nè muaj, pak pas Luksemburgut (2,257 euro), Írlandès (1,775 euro), Holandès (1,725 euro) dhe Belgjíkès (1,658 euro). Njè numèr vendesh tè Bashkímít Evropían – sí Danímarka, Ítalía, Austría, Qíproja, Fínlanda dhe Suedía – nuk kanè pagè mínímale kombètare. Ata mbèshteten nè síndíkatat dhe sektorèt índívídualè pèr t’í vendosur pagat e tyre./DW
