Disa vajza të reja ende dalin në ankand për martesë në këmbim të lopëve në Sudanin e Jugut – një nga sfidat sociale që aktivistët kishin shpresuar ta nënvizonin gjatë vizitës së shtyrë tashmë të Papa Françeskut.
Çmimi i një vajze, i përcaktuar në negociatat midis babait të saj dhe burrit të ardhshëm, është zakonisht 50 deri në 100 lopë, që secila lopë ka vlerë prej 1,000 dollarësh. Një vajzë e konsideruar si e bukur, pjellore dhe e nivelit të lartë shoqëror mund të këmbehet me deri në 200 lopë.
“Sa më e re të martohet vajza, aq më shumë familja merr bagëti në këmbim”, tha Jackline Nasiwa, drejtoreshë ekzekutive e Qendrës së Qeverisjes Gjithëpërfshirëse, Paqes dhe Drejtësisë në kryeqytetin e Sudanit Jugor, Juba. “Ata shesin vajzat e tyre që të marrin diçka për të mbijetuar.”
Pavarësia e Sudanit të Jugut nga Sudani në vitin 2011 solli shpresë të përhapur për prosperitet dhe paqe për 12 milionë banorët e vendit, por te disa prej tyre pavarësia është materializuar.
Vendi i ri u zhyt shpejt në pesë vjet luftë civile që përfundoi me një marrëveshje të brishtë paqeje në 2018, por dhuna vdekjeprurëse ndërkomunale vazhdon dhe shumica e njerëzve mbeten të bllokuar në varfëri. Goditjet klimatike si përmbytjet, së bashku me rritjen e çmimeve të ushqimeve të shkaktuara nga pushtimi i Ukrainës nga Rusia, kanë thelluar urinë e përhapur.
Sudani i Jugut ka prevalencën e pestë më të lartë në botë të martesave të fëmijëve, sipas OKB-së, e cila thotë se kjo praktikë është një shkelje e të drejtave të njeriut, një pengesë serioze për shkrim-leximin dhe një shkak kryesor i varfërisë së vazhdueshme. Rreth një e treta e vajzave në vend janë shtatzënë para se të mbushin 15 vjeç, sipas UNICEF.
Përkundër gjasave, disa vajza sudaneze jugore kanë luftuar për të mos u martuar.
“Unë refuzova”, tha 21-vjeçarja Nyanachiek Madit, kur babai i saj tha se ajo do të martohej me një burrë rreth 50 vjeç, sepse familja e saj nuk mund të përballonte ta dërgonte në shkollë. Ajo ishte 17 vjeçe në atë kohë.
“Nuk pranova të martohesha sepse jam me aftësi të kufizuara dhe edukimi im do të ishte ‘këmba’ ime më vonë”, tha Nyanachiek, e cila ka lindur me një çrregullim kongjenital. E bindur se shkollimi do t’i jepte një jetë më të mirë, ajo u ngrit përballë familjes së saj dhe guxoi ta rrihnin apo edhe ta vrisnin. Familja e saj nuk e detyroi të martohej, por refuzoi t’i paguante tarifat e shkollës si ndëshkim.
