Me luftën aktuale që po zhvillohet në Europë dhe tensionet që mund të na çojnë në një Lufte të Tretë Botërore, të gjithë gishtat janë drejtuar te njeriu që “filloi të gjithë këtë”, Vladimir Putin. Putini nuk është ai që krijoi këtë luftë midis Rusisë dhe Europës. Kjo luftë daton prej 100 vitesh dhe historianët kanë debatuar prej kohësh se çfarë saktësisht ose kush e filloi atë.
Shkrimtarë si Richard J. Evans na kujtuan se përmes punës së tyre se shumë kohë përpara humbjes së Gjermanisë gjatë Luftës së Dytë Botërore dhe shndërrimit të Rusisë në Bashkimin Sovjetik, Rusia nuk besonte kurrë në unitet. Ne nuk jemi në gjendje të zbatojmë logjikën europiane për Rusinë e sotme, siç e ka dhënë Aristoteli.
Le të diskutojmë edhe një herë pasojat e Luftës së Krimesë (1853–1856). Perandoria e Rusisë po zgjerohej me shpejtësi dhe kjo nuk i pëlqente Europës. Thënia e vjetër “Armiku i armikut tim është miku im” u zbatua fjalë për fjalë nga Perandoria Britanike, e cila madje bashkoi forcat me Perandorinë Osmane për të shtypur Perandorinë Ruse dhe për të ndaluar zgjerimin e tyre, zgjerim që nuk kishte të bënte fare me Europën Perëndimore. Perandoria Ruse kishte synim pushtimin e Europës, por ky është vetëm një bonus shtesë për urinë e tyre për zgjerim.
Njerëzit duket se kanë harruar se Rusia e shekullit të 19-të ishte një komb shumë i fuqishëm dhe ishte i pasur, veçanërisht pas shitjes së Alaskës në Amerikë.Ata përdorën lidhjet e tyre aristokratike për të krijuar marrëdhënie në të gjithë Europën dhe botën perëndimore me vizionin për të pushtuar këto toka dhe për të zgjeruar tokat e tyre.
Merrni si shembull Grigori Rasputin, njeriun e vetëshpallur të shenjtë që lidhi miqësi të ngushtë me familjen e Nikollës II, Perandorit të fundit të Rusisë që u kishte besuar shumë njerëzve dhe u ndikua lehtësisht nga Europa Perëndimore, diçka krejt unike për rusët.Bolshevikët filluan revolucionin e tyre kundër perandorit, kryesisht të përbërë nga aristokratë që nuk mund të duronin një fshatar (siç e përshkruanin), siç ishte Rasputini.
Më vonë, erdhën në pushtet socialistët, të cilëve nuk u pëlqente ideologjia se Rusia ishte në një rënie të ngadaltë ekonomike. Leon Trotsky, i cili ishte fillimisht një revolucionar marksist në Rusi, arriti të krijojë sistemin më të mirë që ka ekzistuar ndonjëherë në Rusi. Sistemi i tij politik i referuar si trockizëm ishte si marksizmi. Trotsky besonte se vendi i tij mund të mbështeste socializmin vetëm nëse klasa punëtore në mbarë botën përmbyste klasat sunduese.
Megjithatë, edhe pse udhëheqës të tillë si Trotsky kishin interesat e tyre. Në çdo luftë, dikush duhet të përfitojë nga e gjithë dhuna dhe kjo ishte ideologjia e tij. E thënë më thjeshtë, ai donte të krijonte një shoqëri të barabartë që do të përmbyste shoqërinë e pasur perëndimore dhe do t’i kthente të gjithë në klasë punëtore, ndërsa ai dhe miqtë e tij do të gëzonin statusin prestigjioz të revolucionarëve marksistë dhe do të gëzonin të gjithë pasurinë që vinte nga Revolucioni.
Putini nuk po përpiqet ta bëjë këtë, por ai po shet popullin dhe vendin e tij për interesat e tij personale. Ai e dinte shumë mirë se ekonomia e Rusisë do të binte sapo të fillonte kjo luftë, për shkak edhe të sanksioneve perëndimore. Në 6 maj 1932, presidenti francez Paul Doumer u vra nga një rus i njohur si Paul Gorgulov, i cili ishte gjithashtu kryetar i “Partisë së Gjelbër Popullore Fshatare All-Ruse”.
Kjo parti anti-komuniste përbëhej nga njerëz që u larguan nga Rusia pas Revolucionit të 1917-ës. Fjalët që i thanë Doumer para se ta vrisnin ishin:Arsyeja pse Gorgulov vrau presidentin e Francës ishte thjesht se Franca ndaloi së luftuari kundër Bashkimit Sovjetik.
“Europa dhe Amerika duken të favorshme për bolshevizmin, ndaj vendosa të vras presidentin dhe të bëj që Franca t’i shpallë luftë Rusisë! Unë jam një patriot i madh rus. Nuk kam pasur bashkëpunëtorë”.Gorgulov kishte synimet e veta, por kjo krijoi tensione mes Rusisë dhe Europës Perëndimore, diçka që Shtetet e Bashkuara e kanë bërë për një kohë të gjatë me Rusinë dhe Europën.
Me përfundimin e Luftës së Dytë Botërore, Bashkimi Sovjetik përdori viktimat dhe dëmet e pësuara gjatë Luftës së Dytë Botërore si një justifikim për të aneksuar gjysmën e Europës. Kjo nuk është domosdoshmërisht një deklaratë e rreme, por fitorja në e Luftën e Dytë Botërore kishte qenë një përpjekje kolektive midis të gjithë aleatëve të cilët në fund të ditës humbën shumë, megjithëse Britania e Madhe jo aq shumë.
Kjo solli fillimin e Luftës së Ftohtë ku Rusia përdori Teorinë e Dominos për të pushtuar pjesën më të madhe të Europës dhe Azisë Juglindore. Të gjithë liderët sovjetikë ndoqën të njëjtën ideologji, duke dashur të pushtonin pjesën më të madhe të Europës, secili me interesat e veta, por të gjithë u përqendruan në forcimin e Rusisë, pavarësisht cilësisë së dobët të jetësës së rusëve, e cila ekziston edhe sot.
Të gjithë liderët rusë me kalimin e kohës e përforcuan këtë ideologji për ta bërë Rusinë përsëri të madhe në mënyrën e tyre, por shumica u përqëndruan në pushtimin e Europës. Shumica e liderëve rusë gjithashtu duket se ndjekin një model udhëheqjeje shumë autokratike, ku ata nuk marrin të dhëna nga askush përreth dhe thjesht nënkuptojnë ideologjitë e tyre përmes një diktature.
Ky është vetëm një pjesë e shkurtër e disa ngjarjeve historike që kanë qenë kyçe për tensionet midis Europës dhe Rusisë. Sigurisht, politika është shumë më e ndërlikuar se disa ngjarje historike që kanë ndodhur 100 vite më parë, por është diçka që ta kemi parasysh. Pjesa e frikshme është se udhëheqësit rusë nuk hezituan kurrë të shtypnin butonin e kuq. Diçka që mund të vihet re edhe sot në sytë e Putinit./abcnews.al