Profesori grek i marrëdhënieve ndërkombëtare, Dimitris Keridis ka analizuar situatën e krijuar në rajon pas vendimit të Athinës zyrtare se ka në plan të shtrijë kufirin perëndimor të ujërave të saj territoriale në Detin Jon me 12 milje.
Në analizën e tij të botuar në median greke “‘Kathimerini”, profesori, njëherësh deputet me partinë në pushtet ‘Demokracia e Re’, thotë se Greqia mban të drejtën për të shtrirë ujërat e saj territoriale në 12 milje detare në zona të tjera detare, përfshirë Egjeun, në përputhje me dispozitat e ligjit ndërkombëtar dhe se me këtë vendim konfirmon një epokë të re në politikën e jashtme.
Analiza:
Kryeministri Kyriakos Mitsotakis tha në Parlament javën që shkoi se Greqia ka në plan të shtrijë kufirin perëndimor të ujërave të saj territoriale në Detin Jon me 12 milje. Njoftimi u bë gjatë një debati përpara një votimi mbi marrëveshjen e kufijve detarë të Greqisë me Italinë dhe një të ngjashme me Egjiptin.
Koha nuk ishte e rastësishme. Politika e jashtme greke drejtohet nga e drejta ndërkombëtare. Vendimi për të zgjeruar ujërat tona territoriale perëndimore vjen nga një marrëveshje ekskluzive e zonës ekonomike (EEZ) të demarkacionit me Italinë. I referohet gjithashtu bisedimeve me Italinë dhe Shqipërinë. Ndoshta do të kishte qenë gabim të njoftohej një zgjatje përpara se të arrihej një marrëveshje EEZ me Italinë, pasi një veprim i tillë mund të krijonte një fërkim të panevojshëm me një aleat.
Ndërkohë, Greqia mban të drejtën për të shtrirë ujërat e saj territoriale në 12 milje detare në zona të tjera detare, përfshirë Egjeun, kur e sheh të arsyeshme, në përputhje me dispozitat e ligjit ndërkombëtar dhe interesin e saj kombëtar. Është e vërtetë që kur Nikos Kotzias ia dorëzoi portofolin e Ministrisë së Jashtme kryeministrit të atëhershëm Aleksis Tsipras, ai theksoi se dekreti përkatës presidencial ishte përgatitur tashmë. Në çdo rast, qeveria SYRIZA nuk ka kryer një shtrirje të ujërave territoriale (as me një dekret presidencial dhe as me ligj). Kjo tani po ndiqet nga administrata Mitsotakis, dhe në një mënyrë më të përshtatshme: së pari me një marrëveshje EEZ me Italinë, pastaj një shtrirje e ujërave territoriale.
Vendimi për të zgjatur ujërat territoriale perëndimore të Greqisë konfirmon një epokë të re në politikën e jashtme Greke siç dëshmohet nga nisma të tjera të administratës Mitsotakis. Në këtë epokë, Greqia jo vetëm që po deklaron të drejtat e saj, por po i siguron ato me traktate ndërkombëtare siç përcaktohet nga e drejta ndërkombëtare. Kjo demonstrohet nga marrëveshjet e delimitimit të nënshkruara me Italinë dhe Egjiptin, shtrirjen e pjesshme të ujërave territoriale të Greqisë, mbrojtjen efektive të kufirit tonë kombëtar në rajonin verilindor të Evros dhe Egjeun kundër përpjekjeve të Turqisë për të shfrytëzuar migrantët dhe refugjatët për të promovuar objektivat e tij gjeopolitike, dhe, e fundit, por jo më pak e rëndësishmja, nga formimi i një aleance të gjerë anti-Turqi me arabët, Izraelin, Qipron, Greqinë, Francën, Austrinë dhe vendet e tjera. Objektivi përfundimtar i synimit diplomatik të qeverisë është promovimi i një Europe të vetëdijshëm gjeo-strategjikisht që është në gjendje të mbrojë në mënyrë efektive interesat e saj ndërkombëtarisht, veçanërisht në Mesdhe.
Greqia mbetet e përkushtuar për nevojën për të arritur një mirëkuptim me Turqinë dhe përcaktimin e EEZ. Po ashtu, është e hapur për mundësinë e arbitrazhit ndërkombëtar nëse këto bisedime nuk arrijnë të çojnë në një marrëveshje. Në të njëjtën kohë, ajo e ka bërë të qartë se do të mbrojë, me vendosmëri dhe kokë të ftohtë, integritetin e saj territorial dhe të gjitha të drejtat sovrane me çdo mjet të mundshëm, me kosto të madhe për këdo që sfidon sa më sipër. *Dimitris Keridis është profesor i marrëdhënieve ndërkombëtare dhe deputet me partinë në pushtet Demokracia e Re.
