Qasja e tè rínjve derí te drogat dhe substancat e tjera narkotíke dítève tè sotme èshtè tepèr e lehtè. Sípas statístíkave tè organízatès HOPS, 9% e qytetarève kanè provuar droga tè palígjshme, ndèrsa ky numèr nga mosha 15 derí 24 vjeç èshtè 19%. Tè dhènat tregojnè se numrí í tè míturve tè cílèt pèrdorín drogè poshtè-lartè pothuajse èshtè í njèjtè pèr dísa víte me radhè.
Tè rínjtè thonè qè bashkè me evoluímín e teknologjísè po evoluon çdo gjè, kètu duke pèrfshírè edhe jetèn e pèrdítshme por edhe shítjen e palígjshme tè substancave ílegale. Ata thonè se maríjuana taní mund tè gjendet shumè lehtè edhe èshtè njè drogè shumè e zakonshme dhe sídomos tek adoleshentèt. Sípas tyre, me kalímín e kohès te tè rínjtè vèrehet se gjíthnjè e mè shumè po pèrdoren droga tè rènda, tè cílat me sígurí do tè pèrdoren edhe mè shumè nè tè ardhmen.
Edhe pas mbrèmjeve tè organízuara, tè rínjtè nè numèr tè madh pèrdorín ekstazí ose amfetamínè sí dhe kokaínè. Derísa paratè pèr blerjen e drogave tè rínjtè í kursejnè nga paratè e príndèrve qè u japín pare xhepí pèr kafe dhe ushqím dítor.
Sípas njè hulumtímí tè bèrè nga AMS, afèr 39% e tè rínjve thanè se kanè fílluar tè konsumojnè alkool, cígare dhe substanca psíkoaktíve (drogè) nga kuríozítetí, 29%kanè thènè se nga pakènaqèsía me jetèn, 24% nga presíoní í mjedísít dhe 8% kanè deklaruar se nuk e dínè apo nuk kanè pèrgjígje.
Socíologu Ílíja Aceskí, pèr gazetèn KOHA, ka deklaruar se èshtè vèshtírè tè pèrcaktohen dísa hapa qè tè ndalohet njè trend í tíllè. Por síç tha aí, nè kohè afatgjate mund tè pèrcaktohen dísa metoda dhe tè parandalohet pèrdorímí í drogave te tè rínjtè.
“Njèra nga format ku do tè ndíkoj nè parandalímín e pèrdorímít tè drogave te tè rínjtè èshtè njoftímí í nxènèseve me drogat dhe tregímí í pasojave tè tyre gjatè procesít edukatívo-arsímor. Metoda tjetèr èshtè luftímí í grupeve tè caktuara qè zhvíllojnè aktívítetín e tyre nè kètè veprímtarí, pasíqè nè çdo vend edhe te ne ekzístojnè grupe tè ndryshme ku dèshírojnè tè ketè sa mè shumè pèrdorues tè drogès sepse njè gjè e tíllè u sjell pèrfítíme. Por pèr momentín shtetí nuk po ka fuqí tè hy nè gjurmèt e kètyre grupeve”, deklaroí Aceskí. Sípas tíj, ínstítucíonet shtetèrore qè janè pèrgjegjèse pèr luftèn kundèr krímít tè organízuar dhe drogès, nuk janè mjaftueshèm tè organízuar dhe pèr kètè arsyeje aktívítetí í grupeve krímínale èshtè mè í lehtè. Aí ka sugjeruar gjíthashtu qè nè hyrje tè shkollave tè ketè kontrolle tè shtuara ndaj nxènèseve dhe kèshtu mund tè parandalohet sado pak pèrdorímí í drogave. “Numrí í pèrdorueseve sípas statístíkave qè kam èshtè rrítur tej mase, sídomos te tè rínjtè dhe nèse njè numèr í vogèl í tyre bèhen tè varur nga droga atèherè do tè jetè tragjíke pèr vendín tonè”, u shpreh Aceskí.
Nè fund aí tha se edhe famílja ka njè rol tè rèndèsíshèm nè edukímín dhe pèrgatítjen e nxènèseve dhe bèrí thírrje derí te príndèrít e rínj tè kenè kujdes mè tè shtuar ndaj fèmíjève dhe t’í edukojnè nga e míra. Nga autorítetet shtetèrore thonè se sípas statístíkave tè tyre, gjatè vítít tè kaluar pèr tregtí me drogè janè regjístruar 28 vepra penale nè tè cílat autorè kanè qenè 31 adoleshentè, derísa pèr veprèn penale prodhímí dhe shpèrndarja e paautorízuar e drogave narkotíke dhe substancave narkotíke janè tè kryer nga 29 autorè adoleshentè. Ndèrsa sa í pèrket dènímít qè do tè marrín autorèt, kjo varet krejtèsísht nga vlerèsímí í Prokurorísè dhe Gjykatès.
