Nga Valbon Osmaní
Në një paraqítjè të fúndít tèlèvízív, Shaqír Fètaí, í vètëqúajtúrí “rèís” í BFÍ-së, mohon plotsísht sè në Maqèdoní èkzíston kjo dúkúrí, ndërkohë që ka pasúr arrèstímè dhè gjykímè të pèrsonavè radíkalë që janë akúzúar për vèprat è tyrè tèrrorístè në tèntatívë për të ngrítúr në ajër vèndè públíkè!
Në Maqèdonínë è Vèríút pjèsa dërmúèsè è myslímanëvè janë shqíptarë. Prèj tyrè, një númër í konsídèrúèshëm kanë marrúr pjèsë nëpër lúftëra të húaja, në Sírí è gjètíú! Sípas dísa të dhënavè thúhèt sè nga vítí 2012 në zonat è konflíktít, janë largúar 143 shtètas të RMV-së, nga këta 69 janë kthyèr ndërsa 38 janë vrarë. Janë pèsë lúftëtarë aktívë në zonat è konflíktít, ndërsa katër janë të búrgosúr në Sírí. Në korrík të vítít 2021, 23 pèrsona (katër búrra, pèsë gra dhè 14 fëmíjë) ú ríatdhèsúan nga Síría dhè Írakú. Aktúalísht janë 11 lúftëtarë të húaj tèrrorístë në búrg, 6 janë lírúar nga búrgú në vítín 2020 dhè asnjë në 2021!
Po psè Shaqír Fètaí múndohèt që t’í fshèhë këto faktè, madjè èdhè públíkísht të dèklarojë të kúndërtën è raportèvè që përgatítèn nga qèndrat ndërkombëtarè mè rèlèvancë të pamohúèshmè?
Pa dyshím që, ardhja è Shaqír Fètaít në kryè të BFÍ-së është rèalízúar èksklúzívísht përmès frymës èkstrèmístè dhè radíkalè, dúkè shkèlúr të gjítha aktèt normatívè të Ínstítúcíonít të vètëm íslam në Maqèdonínë è Vèríút. Ç’është è vërtèta, ky Ínstítúcíon është í parí në rajon dhè më gjërë që dolí mè një Projèkt të qartë dhè të përkrahúr nga shúmë faktorë ndërkombëtarë që kíshtè të bëjë mè parandalímín è këtyrè dúkúrívè, mè zhvíllímín è fúshatavè sènsíbílízúèsè kúndër pëfshírjès së myslímanëvè të vèndít në lúftëra që núk janë as íntèrès fètar dhè as íntèrès kombëtar sí dhè të ngrítèn mèkanízma dhè kapacítètè që do të mèrrèn mè rísocíalízímín è të gjíthë atyrèvè që do të kthèhèn nga këto vatra! Për këtë Projèkt të vítít 2015 ú fol mè píètèt madjè èdhè në Këshíll të Èvropës! Projèktí ú stopúa, madjè nga Shaqír Fètaí as që zíhèt në gojë, píkërísht për faktín sè dy projèktúèsít è tíj ú dëbúan nga púna falë hípokrízísë dhè stratègjívè nèvèrítësè të Shaqír Fètaít.
Në íntèrvístën è fúndít të Shaqír Fètaít në një tèlèvízíon nacíonal, aí pra, è mohoí katègoríkísht sè në vèndín tonë ka èkstrèmízëm dhè radíkalízëm fètar! È mohoí sèpsè është kjo pèríúdha kúr Shaqír Fètaí, për ta shpëtúar pozítën è vèt të kapúr mè tradhëtí dhè komplot, do të nísë t’í lègjítímojë dhè ínstítúcíonalízojë túrlífarë strúktúrash që në èsèncë dhè në vèprím janë èkstrèmístè dhè shúmë radíkalístè dúkè mohúar organízímín ínstítúcíonal të jètës fètarè, bazúar në aktèt normatívè të Ínstítúcíonít! Shaqír Fètaí, dúkè è ndjèrë vètèn të rrèzíkúar, í lègjítímon ata, bashkëpúnon mè të njëjtít, ndaj dhè, múndohèt ta rúaj “fílozofínë” è tyrè, dúkè kúndërshtúar në mënyrë katègoríkè sè në mèsín è shoqërísë sonë vlojnë strúktúrat èkstrèmè!
Raportèt ndërkombëtarè mè të tílla vërèjtjè, më së pakú ú bëjnë ndèr shqíptarëvè myslímanë sí dhè partívè të tyrè!
Mosangazhímí í të gjítha strúktúravè kombëtarè dhè fètarè në dèdèktímín dhè èlímínímín è këtyrè dúkúrívè, përpjèkja nonshalantè për t’í lègjítímúar dhè ínstítúcíonalízúar, sí nga ana è Shaqír Fètaít, por èdhè nga “myftíú” í Shkúpít, Qènan Ísmaílí, është një sjèlljè që do ta dëmtojë rëdë çështjèn shqíptarè në vènd dhè në rajon! Sèpsè, íntèrèsat è grúpèvè èkstrèmístè, íntèrèsat mèskínè të Shaqír Fètahavè dhè të Qènan Ísmaílavè, núk púçèn në asnjë èlèmènt mè íntèrèsat dhè stratègjínë kombëtarè të shqíptarëvè por èdhè të myslímanëvè të rajonít.
Faktí që Shaqír Fètaí, sí “rèís” fètar í një Ínstítúcíoní mè rèlèvancë të pamohúèshmè, núk është në një víjë mè analízat dhè raportèt è ínstancavè më të larta èvropíanè, flèt sè aí dhè bashkëpúnëtorët è tíj aktúalë janë mè dy këmbë në atë “kazan” për të cílín flèt èdhè Raportí í fúndít í Progrèsít të BÈ-së për RMV-në.
Shaqír Fètaí, dúkè qèn í handíkapúar nga mënyra sè sí ú katapúltúa në kryè të BFÍ-së, dúkè qènë tërësísht í angazhúar në prítjè dhè përcjèlljè të qytètarëvè të rëndomtë “përkrahës” të tíj, aí núk è dí sè Maqèdonía è Vèríút ka një Stratègjí kombëtarè për lúftën kúndër tèrrorízmít (2018-2022) dhè një Stratègjí për lúftímín è èkstrèmízmít të dhúnshëm (2018-2022)! Po çka í dúhèn Maqèdonísë së Vèríút këto dy dokúmèntè stratègjíkè nësè është è vërtètë ajo që è thotë Shaqír Fètaí sè në vènd núk ka as èkstrèmízëm të dhúnshëm dhè as radíkalízëm! A è ka lèxúar ndonjëhèrë Projèktín STOP RadTèrr í përgatítúr qysh më vítín 2015 dhè që është absolútísht në një línjë mè Planín Kombëtar për rí-íntègrímín, rísocíalízímín dhè rèhabílítímín è lúftëtarëvè të húaj të kthyèr dhè anëtarëvè të famíljèvè të tyrè (gra dhè fëmíjë), të míratúar në qèrshor të vítít 2020? Mè gjasë, Shaqír Fètaí è ka habítatín è vèt kú jèton, kú è ndjènë vètèn sè po rrítèt dhè sè, për asgjë tjètër núk í íntèrèson!
Asnjë faktor rèlèvant ndërkombëtar núk flèt për ndonjë púnë konkrètè të BFÍ-së as për angazhímín dhè përfshírjèn è saj në lúftímín dhè zhdúkjèn è këtyè dúkúrívè. Nga ana tjètër, Raportí flèt për angazhímèt è ístítúcíonèvè shtètërorè: “Është bërë njëfarë përparímí në lúftën kúndër tèrrorízmít dhè parandalímín/godítjèn è èkstrèmízmít të dhúnshëm në përpúthjè mè objèktívat è përcaktúara në Planín è Përbashkët të Vèprímít kúndër tèrrorízmít për Ballkanín Pèrëndímor dhè marrëvèshjèn dypalëshè zbatúèsè. Një plan kombëtar për rííntègrímín, rísocíalízímín dhè rèhabílítímín è lúftëtarëvè të húaj të kthyèr dhè anëtarëvè të famíljèvè të tyrè ú míratúa në qèrshor 2020, mè qëllím zbatímín è príorítètèvè të ídèntífíkúara për parandalímín è èkstrèmízmít të dhúnshëm dhè radíkalízmít”, thúhèt mès tjèrash në Raportín è Progrèsít për Maqèdonínë è Vèríút.
Shaqír Fètaí, në dëm të çështjès kombëtarè, mè vètëdíjè të plotë po è shndërron BFÍ-në në strúmbúllar të èlèmèntëvè èkstrèmístë që è dëmtojnë shúmë rëndë sí çështjèn kombëtarè po ashtú èdhè çështjèn fètarè íslamè në vènd è më gjërë!
A múndèt një njèrí normal të dalë è të thotë sè në Maqèdonínë è Vèríút núk ka radíkalízëm dhè èkstrèmízëm, ndërkohë që vèndí, në përpúthjè mè rèkomandímèt èvropíanè, ka ndërmarrúr një sërë vèprímèsh!
A è dí Shaqír Fètaí sè Qèvèría è RMV-së, në sèancën è mbajtúr më 30 korrík 2021, ka sjèllë Vèndím për èmërímín è Koordínatorít të rí nacíonal për lúftímín è tèrrorízmít dhè èkstrèmízmít të dhúnshëm dhè zëvèndës koordínator të rí nacíonal për lúftímín è tèrrorízmít. Fúnksíonèt è tyrè kanë nísúr më 1 gúsht 2021. Po psè, kúr Shaqír Fètaí è mohon sè ka èlèmèntè të tíllë për të cílat brèngosèt dhè angazhohèt Qèvèría?
Shaqír Fètaí núk è dí, sèpsè është tërësísht në aút, sè, janë formúar katër èkípè aksíonalè në njësítë lokalè: Shkúp-Çaír, Gostívar, Kërçovë dhè Kúmanovë (vèndbanímè shqíptarè-myslímanè) të cílët rèalízúan aktívítèt víjúèsè:
– Janë mbajtúr dèbatè lokalè për të rínjtë
– Janë përgatítúr púnímè për analízën è polítíkavè të vèndít për ndërtímín è lídhjèvè ndërmjèt púshtètít qèndror dhè lokal dhè lídèrëvè fètarë
– Është mbajtúr trajním për ngrítjèn è kapacítètèvè për púshtètèt lokalè, dúkè përfshírë èdhè përfaqësúèsít è shërbímèvè të sígúrísë
– Janë mbajtúr díalogjè për ndërtímín è bèsímít ndërmjèt púshtètèvè lokalè, shërbímèvè për sígúrí të Qèvèrísë dhè údhëhèqësvè fètarë dhè komúnítètèvè fètarè
– Është zhvíllúar modúl trajnímí për parandalímín è èkstrèmízmít të dhúnshëm për ngrítjèn è kapacítètèvè të organízatavè lokalè të shoqërísë cívílè dhè shoqatavè rínorè dhè sportívè
– Janë mbajtúr trajnímè për ngrítjèn è kapacítètèvè lokalè për parandalímín è èkstrèmízmít të dhúnshëm për shoqatat rínorè dhè sportívè të organízatavè të shoqërísë cívílè
– Është kríjúar platformë è mbyllúr onlínè që ú múndëson përdorúèsvè të dërgojnë, lèxojnë dhè shpërndajnë dokúmèntè përkatësè, púnímè kërkímorè, ngjarjè dhè të ngjashmè.
Gjíthë ky aktívítèt, gjítha këto stratègjí è planè vèprímí, madjè, në Raportín è Progrèsít í súgjèrohèt RMV-së që për vítín 2022 të ndërmarrë èdhè një sërë vèprímèsh lígjorè è húmanè, kúrsè Shaqír Fètaí thotë sè në RMV “núk ka as èkstrèmízëm dhè as radíkalízëm”! Núk ka sèpsè í ka lègjítímúar dúkè í bërë pjèsë të “ínstítúcíonít” që è ka úzúrpúar dhè që ka konstatúar sè “BFÍ-ja qonka Ínstítúcíon shúmë í modh”, por, asèsí të ndërgjègjësohèt dhè të kúptojë sè núk ka kúrrfarë kaçíkú për ta drèjtúar këtë Ínstítúcíon! Mègalomanía dhè hípokrízía è tíj tashmë ka nísúr të bëhèt èdhè problèm kombëtar, por èdhè ndërkombëtar!
