Ideja e një Shengeni gjithëpërfshirës rajonal dhe bashkëpunimi midis gjashtë vendeve të Ballkanit Perëndimor, bazuar në katër liritë e Bashkimit Evropian, nuk është një zëvendësim por mënyra më e mirë për t’u përgatitur për pranimin në BE, shkruan Edi Rama.
Në një editorial ekskluziv për “EURACTIV”, të titulluar “Mini-Shengeni nuk është një “plan B” për Ballkanin Perëndimor” (titulli në origjinal: Mini-Schengen is not a ‘plan B’ for the Western Balkans) Rama shprehet:
Të hënën e ardhshme (17 shkurt), Komisioni Evropian do të organizojë konferencën e donatorëve ndërkombëtarë për Shqipërinë për të ndihmuar në rindërtimin pas tërmetit të nëntorit që ka shkaktuar kaq shumë dhimbje në vendin tonë.
Pas një përgjigje të shpejtë ndaj nevojave tona të mëdha për ndihmë pas katastrofës natyrore, BE është përsëri, bujarisht, duke ecur përpara. Kjo është më shumë sesa t’i jepni një ndihmë një vendi në nevojë, një vend që, përballë një detyre të madhe, megjithatë do të gjejë forcën dhe vendosmërinë për t’u ngritur mbi këtë sfidë.
Ne e kemi bërë atë në të kaluarën dhe do ta bëjmë atë në të ardhmen. Për më tepër, kjo nuk ka të bëjë vetëm me rindërtimin dhe rindërtimin, megjithëse ne duhet të lëvizim shpejt duke siguruar që njerëzit të marrin mbështetjen e nevojshme dhe që numri përfundimtar i 17.000 shqiptarëve të zhvendosur të përkohshëm mund të kthehen sa më shpejt të jetë e mundur në një shtëpi të sigurt.
Thelbi i historisë ka të bëjë me lidhjen e pathyeshme midis BE-së dhe Shqipërisë, e cila justifikon çdo përpjekje për ta bërë atë më të fortë dhe për të çuar përpara planet tona për integrim.
Disa e kanë përshkruar vendimin e vitit të kaluar të BE për të shtyrë hapjen e negociatave të pranimit me Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut si fundin e një epoke dhe na këshilluan të planifikonim planet tona të reformës përtej mantrës së integrimit dhe zgjerimit.
Të tjerët e kanë portretizuar mungesën e marrëveshjes midis shteteve anëtare të BE-së si një gabim historik, ai që hap derën e konkurrencës së fuqishme të madhe dhe të mesme në Ballkanin Perëndimor.
Nëse do t’i qëndrojmë besnik vlerave tona demokratike dhe kërkimit të prosperitetit gjithëpërfshirës dhe të përbashkët, nuk ka asnjë alternative për Shqipërinë. Ne duhet të bëjmë punën tonë, të përparojmë reformat dhe të bindim partnerët tanë evropianë se kemi gjithçka që duhet për të filluar bisedimet e pranimit tani dhe të jemi anëtarë të ardhshëm të klubit.
Unë ndaj të njëjtin vlerësim me miqtë tanë evropianë se procedura e zgjerimit ka nevojë për një rregullim dhe mirëpres propozimin e paraqitur javën e kaluar nga Komisioni Evropian për një proces pranimi më të besueshëm dhe të parashikueshëm.
Shpresa ime është që vendet anëtare do të jenë në gjendje të koalicionojnë rreth këtij plani të hartuar mirë dhe ne do të duhet të strukturojmë bashkëpunimin tonë rreth këtyre standardeve të reja. Unë veçanërisht mirëpres idenë e shpërblimit në mënyrë progresive të suksesit dhe për t’i dhënë vendeve kandidate mundësinë për t’u angazhuar më shumë me BE për çështje mbi të cilat ata janë më afër standardeve të përbashkëta.
Një proces gradual, me reagime të qarta dhe me politikën që luan një rol më të spikatur, parandalon befasi të pakëndshme dhe na jep parashikueshmërinë që na duhen.
Qeveria jonë do të vazhdojë të punojë ngushtë me partnerët e BE-së dhe të adresojë të gjitha shqetësimet e tyre, duke filluar nga ato që lidhen me cilësinë e demokracisë dhe sundimin e ligjit.
Operacioni i posaçëm special i policisë kundër pasurive të paligjshme të atyre të dënuarve ose të paditurve për krim të organizuar dhe krime të rënda në tre dekadat e fundit, është vetëm fillimi i luftës më të ashpër akoma kundër krimit të organizuar dhe korrupsionit, diçka që është e mundur sot pas reformës së suksesshme në drejtësi dhe verifikimin e gjyqtarëve dhe prokurorëve.
Ndonjëherë, politika shqiptare mund të bëhet e keqe dhe grindjet mund të ndikojnë në besueshmërinë tonë ndërkombëtare, por unë jam i sigurt që – në një shoqëri ku mbështetja e BE-së është mbi 90% dhe nuk ka asnjë parti politike antievropiane – ne kemi burimet për të vazhduar më tej në mënyrë të vazhdueshme drejt një objektivi më të madh që është integrimi evropian.
Nuk do të jetë e lehtë dhe do të kërkojë transformimin e sistemeve tona ekonomike, sociale dhe politike, siç ka ndodhur tashmë me vendet postkomuniste që janë anëtarësuar në BE duke filluar nga viti 2004. Por, siç na kujtohet shumë shpesh nga gra dhe burra të shkëlqyeshëm, ku ekziston vullneti, ekziston një mënyrë.
BE-së nuk i duhet vetëm stabiliteti në Ballkanin Perëndimor, por edhe pajtimi. Ideja e një Shengeni Rajonal gjithëpërfshirës dhe bashkëpunimi midis gjashtë vendeve tona bazuar në katër liritë e Bashkimit Evropian (lëvizja e lirë e mallrave, kapitalit, shërbimeve dhe punës) nuk është një Plan B, një çmim ngushëllimi për t’i treguar një zhgënjyer publik që mund të dorëzojmë.
Të gjithë ndajmë qëllimin e integrimit evropian dhe mënyra më e mirë për të ecur përpara është që të përgatitemi në mënyrë aktive për të duke hapur ekonomitë dhe kufijtë tanë në një mënyrë të frymëzuar drejtpërdrejt nga parimet thelbësore prapa projektit Evropian.
Një rajon i lidhur më mirë i Ballkanit Perëndimor do të integrohet më shpejt dhe me sukses në BE. Ndërsa jam duke u përgatitur për konferencën tonë javën e ardhshme, kam shpresë se ky vit do të sjellë një përparim për Shqipërinë në ndjekjet e saj evropiane.
Sidoqoftë, ne jemi të bindur me kokëfortësi se nuk ka asgjë për të na penguar të bashkohemi në kohën e duhur me familjen e madhe të demokracive evropiane, dhe fitorja e popullit tonë do të jetë gjithashtu e BE-së.
