Autizmi është një nga kushtet më të rënda neuro-zhvillimore që prek fëmijët e moshës 3-17 vjeç. Ka pasur një rritje dramatike në numrin e fëmijëve me këtë çrregullim vitet e fundit. Si rezultat, prindërit po kërkojnë përgjigje për shkaqet themelore të autizmit dhe mjetet natyrore për të përmirësuar simptomat e autizmit në fëmijët e tyre.
Çrregullimi i Spektrit të Autizmit (ASD) konsiderohet një çrregullim i trurit që ndikon në sjelljen e dukshme sociale. Sidoqoftë, është më shumë sesa një diagnozë e vetme në sjellje.
Autizmi prek gjithë trupin. Inflamacioni, problemet me tretjen, problemet e gjumit dhe simptomat e tjera janë të zakonshme tek fëmijët me autizëm. Këto simptoma fizike ndikojnë në shëndetin e përgjithshëm të fëmijës.
Balancimi i mikrobiomës së zorrëve, përdorimi i dietave speciale dhe produktet bimore specifike kanë një ndikim të thellë tek fëmijët me autizëm.
Çfarë është Autizmi?
Autizmi ose ASD është një spektër i çrregullimeve neurologjike që bëhen të dukshme në fëmijërinë e hershme dhe zgjasin gjatë jetës së një personi. Konsiderohet si çrregullim i spektrit sepse ekziston një variacion i gjerë në llojin dhe ashpërsinë e simptomave që njerëzit përjetojnë. Disa njerëz me autizëm mund të kenë vetëm simptoma të buta ndërsa të tjerët mund të kenë simptoma të rënda.
Fillimi i simptomave të autizmit zakonisht ndodh në moshën 3 vjeç, me shumë prindër që vërejnë shenja të autizmit tek fëmija i tyre nga mosha 6 muajsh. Simptomat mund të mos shfaqen plotësisht derisa fëmija të jetë në shkollë ose më vonë. Autizmi është më i zakonshëm tek djemtë sesa vajzat, me një raport 4 me 1. Ndodh në të gjitha grupet etnike, racore dhe ekonomike.
Simptomat e Autizmit
Autizmi ndikon në sjelljen e një fëmije, aftësitë sociale dhe aftësinë për të komunikuar. Shenjat dhe simptomat e autizmit përfshijnë:
Vonesa e fjalimit ose regresioni, Vonesa në pikat normale të fëmijërisë, siç është ecja, Ndjeshmëri ndaj tingujve ose ndaj zhurmave të caktuara, Nuk ka gjeste reciproke, të tilla si përgjigja ndaj lojërave, Një fëmijë 6 muajsh ose më i rritur që nuk buzëqesh ose nuk ndalon së qeshuri, Sjelljet e përsëritura janë të zakonshme, Shpesh herë fëmija nuk dëshiron të preket, Zhurmat me zë të lartë mund të jenë jashtëzakonisht shqetësuese për fëmijën.
Përveç këtyre simptomave, inflamacioni sistemik, problemet që lidhen me imunitetin gastrointestinal dhe ndryshimet në mikrobiotën e zorrëve janë karakteristike për njerëzit me autizëm. Ankthi dhe depresioni, shqetësimet e gjumit dhe një sërë gjendjesh mjekësore shoqëruese janë gjithashtu dëmtime të zakonshme të shoqëruara nga autizmi.
Autizmi dhe Sindroma e Aspergerit
Aftësia e kufizuar intelektuale dhe deficitet e vëmendjes ndodhin në afërsisht 30% të rasteve të ASD. Sidoqoftë, fëmijët me autizëm mund të kenë shumë përparësi duke përfshirë:
Të jenë në gjendje të mësojnë gjërat në detaje dhe të mbajnë mend informacione për periudha të gjata kohore.
Të jenë nxënës të fortë vizual dhe auditor.
Të shkëlqejnë në matematikë, shkencë apo art.
Në vitin 2013, Manuali Diagnostikues dhe Statistikor i çrregullimeve Mendore (DSM) u rishikua për të përfshirë çrregullimin autik, sindromën e Aspergerit dhe çrregullimin e përhapur të zhvillimit, i cili nuk specifikohet ndryshe në një diagnozë të quajtur “çrregullim i spektrit të autizmit” (“ASD”). Sindroma e Asperger është një ASD më e butë me simptoma më pak të rënda.
Njerëzit me Asperger zakonisht kanë probleme për të folur dhe shkruar, por kanë inteligjencë normale. Strategjitë në këtë artikull janë të dobishme për njerëzit me çdo lloj ASD.
Faktorët që kontribuojnë në Autizëm
Etiologjia e autizmit është e paqartë dhe shumëfaktore. Ekzistojnë disa shkaqe të mundshme të autizmit duke përfshirë gjenetikën, sistemin imunitar të çrregulluar, inflamacionin, faktorët mjedisorë dhe problemet gastrointestinale (GI), përfshirë pabarazitë në mikrobiomë.
Këta faktorë mund të ndikojnë tek një fëmijë në të gjitha fazat e zhvillimit: para lindjes, gjatë lindjes, dhe pas lindjes. Faktorë të tjerë që mund të kontribuojnë në rritjen e fëmijëve të diagnostikuar me autizëm janë ndryshimet në kriteret diagnostikuese, rritja e vetëdijes dhe aftësia për t’u diagnostikuar në moshë më të re.
Çrregullimi i Sistemit Imunitar
Studime të shumta tregojnë lidhjen midis një sistemi imunitar të kompromentuar dhe autizmit. Kjo shpesh reflektohet nga nivelet anormale të citokinës në lëngjet e trupit të tyre. Autizmi shoqërohet me një çrregullim të qelizave imunitare në tru (mikroglia dhe astroglia), autoimuniteti, aktivizimi i rritur i qelizave T, funksionimi i imunitetit të parregulluar dhe mutacionet në gjenet që kontrollojnë funksionimin e qelizave imune.
Ekzistojnë shumë polemika dhe debate nëse vaksinimet shkaktojnë autizëm. Vaksinimet janë një kërc*ënues i madh për sistemin imunitar. Kur sistemi imunitar i një personi rrezikohet, ai nuk arrin të përballojë asnjë kërcënim mjedisor siç janë vaksinat në një mënyrë normale. Në këtë mënyrë, vaksinimet mund të kontribuojnë në zhvillimin ose avancimin e çrregullimeve si autizmi, alergjitë dhe gjendjet autoimune.
Faktorët shtesë që kontribuojnë në çregulimin e sistemit imunitar përfshijnë dysbiozën e zorrëve, përdorimin e antibiotikëve, steroideve dhe ilaçeve të tjera, dieta e dobët, toksinat dhe aditivët e ushqimit.
Gjenetika dhe Autizmi
Gjenetika luan një rol në predispozimin e fëmijëve ndaj autizmit. Ka variante gjenesh të zakonshme që përbëjnë pjesën më të madhe të rrezikut gjenetik. Gjenetika ndikon gjithashtu se si fëmijët që janë të ekspozuar ndaj shkaktuesve të mjedisit ose një microbiome të ndryshuar të zorrës u përgjigjen këtyre faktorëve.
Gjenet e përfshira në autizëm janë të ndryshueshme dhe të shumëllojshme, por mutacionet në gjenet që lidhen me rrugën e mTOR (objektivi gjitar i rapamycin) janë më së shumti të lidhura me autizmin. mTOR ka një rol të rëndësishëm në çrregullimet neurologjike dhe është i përfshirë në drejtimin e përgjigjeve imune.
Deri në 15% e rasteve mund të lidhen me një shkak gjenetik të njohur përmes sindromave monogjene. Këto përfshijnë sindromën Fragile X, Skleroza Tuberoze dhe Sindroma Timothy.
Ndryshimet në Mikrobiomën e Zorrëve
Nga 23-70% e njerëzve me autizëm kanë çështje të GI. Fëmijët me autizëm përjetojnë katër herë më shumë simptoma gastrointestinale sesa të tjerët. Simptomat e zakonshme të GI tek fëmijët me autizëm përfshijnë kapsllëk, dhimbje barku, gaz, diarre. Më shumë se 50% e këtyre simptomave GI mund të vijnë për shkak të mikrobiotës së pabalancuar të zorrës.
Trupat tanë janë shtëpi e triliona baktereve, viruseve, kërpudhave dhe mikrobeve të tjera. Në një trup të shëndetshëm, mikrobiota është e ekuilibruar dhe e dobishme. Flora e zorrëve është popullsia më e madhe e mikrobeve në trupin tonë. Ato jetojnë në sistemin tonë të tretjes dhe ndikojnë në zhvillimin dhe sjelljet e trurit përmes sistemeve nervoreendokrine, neuroimune dhe nervave autonome.
Lidhja midis ndryshimeve në florën e zorrëve dhe autizmin është e dukshme. Mekanizmat e mundshëm me anë të të cilave mikrobiota ndikon në boshtin zorrë-tru dhe përparimin e autizmit përfshijnë rrugë inflamatore dhe metabolike dhe ndryshimin e integritetit të barrierës epiteliale.
Mikrobioma dhe Autizmi
Një meta-analizë e vitit 2019 zbuloi se pjesëmarrësit me ASD kishin një bollëk më të ulët të Akkermansia, Bacteroides, Bifidobacterium, E. coli, dhe Enterococcus, një bollëk më të lartë të Faecalibacterium dhe Lactobacillus, dhe një bollëk pak të rritur të Ruminococcus dhe Clostridium.
Një tjetër teori është se ndryshimet në florën e zorrëve çojnë në ndryshime në funksionimin e trurit duke rritur prodhimin e acidit propionik. Acidi propionik është një acid yndyror me zinxhir të shkurtër. Kur ka një tepricë të acidit propionik, ai mund të ndryshojë rrugët metabolike dhe imune, shprehjen e gjeneve dhe plasticitetin sinaptik siç shihet në autizëm.
Dieta e Varfër
Modelet dietike të shoqëruara shpesh me autizëm përfshijnë një konsum të lartë të ushqimeve të përpunuara dhe mungesë të frutave dhe perimeve. Në këtë listë janë përfshirë sheqernat, karbohidratet e rafinuara, yndyrnat toksike, peshqit e kultivuar, mishi dhe qumështi i prodhuar nga fabrika dhe ushqimet e përpunuara. Këto ushqime kanë një efekt të dëmshëm në sistemin imunitar dhe çojnë në dysbiosis të zorrëve.
Ushqimet e përpunuara kanë mungesë ushqyese dhe janë përplot me ruajtës, ngjyrosës të ushqimit, aspartame, konservues si MSG, yndyrna trans dhe substanca të tjera toksike. Kjo mund të jetë shumë problematike për cilindo që ka autizëm. Ekziston gjithashtu një lidhje e mundshme midis konsumimit të organizmave të modifikuar gjenetikisht (OMGJ) dhe autizmit, kështu që është e rëndësishme të shmangni këto ushqime.
Alergjia – Ndjeshmëria ndaj ushqimit
Alergjitë ushqimore ose sensitivitetet janë më të zakonshme tek individët me autizëm. Reagimet ndaj alergjive ushqimore janë zakonisht të menjëhershme. Sidoqoftë, ndjeshmëria e ushqimit mund të jetë e vështirë për t’u identifikuar sepse simptomat zakonisht vonohen. Një nga alergjitë / ndjeshmëritë më të zakonshme ushqimore është kazeina, proteina në qumështin e lopës.
Autizmi shoqërohet gjithashtu me rritjen e aktivizimit të qelizave mast, të cilat luajnë një rol kryesor në drejtimin e reaksioneve alergjike. Aktivizimi i qelizave mastike rezulton në lëshimin e ndërmjetësuesve inflamatorë dhe neurotoksikë të cilët mund të ndikojnë në sjelljet e shoqëruara me ASD.
Mangësia e Vitaminës D dhe Autizmi
Mungesa e vitaminës D gestacionale dhe fëmijërisë së hershme është e lidhur me autizmin. Vitamina D është një neurosteroide që është aktive në zhvillimin e trurit.
Ekzistojnë burime të shumta dietike të vitaminës D, të tilla si salmoni i egër dhe peshqit yndyror, vaji i mëlçisë së merlucit, gjalpi i kafshëve të ushqyer me bar dhe djathi i papërpunuar, e verdha e vezëve, kërpudhat dhe mëlçitë e viçit organik.
Përdorimi i ilaçeve maternale – nga ana e nënës gjatë shtatëzanisë
Autizmi shoqërohet me përdorimin e ilaçeve nga nëna gjatë shtatëzanisë. Studiuesit kanë gjetur një lidhje midis ekspozimit prenatal ndaj medikamenteve të epilepsisë dhe acetaminofenit dhe autizmit.
Studimet kanë zbuluar një lidhje midis përdorimit të Acetaminofenit gjatë shtatëzanisë dhe simptomave të autizmit apo simptomave të pafavorshme të vëmendjes. Kjo për shkak se nënat dhe fëmijët me autizëm kanë tendencë të kenë një sulfatim të ngadaltë ose të dëmtuar që është një pjesë kritike e sistemit të detoksifikimit të mëlçisë në fazën II. Me sulfatim joadekuat, ekziston një detoksifikim jo i plotë dhe një zhdukje e glutathione, e cila rezulton në rritjen e stresit oksidues në trurin e fëmijës.
Dieta speciale të dobishme për Autizmin
Dieta mund të luajë një rol të madh në përmirësimin e simptomave të autizmit. Konsumimi i një diete anti-inflamatore të ushqimeve të plota, të papërpunuara është kritike. Këto ushqime përfshijnë mish të kullotur organikë, peshk të egër, pemë dhe perime organike dhe yndyrna të shëndetshme. Heqja e ushqimeve të përpunuara dhe të rritura në mënyrë konvencionale është e rëndësishme.
Ekzistojnë dieta speciale që mund të jenë shumë të dobishme për njerëz të caktuar. Për shembull, eleminimi i glutenit dhe kazeinës nga dieta ka treguar se përmirëson simptomat te fëmijët me autizëm. Dieta të tjera që mund të jenë të dobishme janë dieta e ulët e salicilateve, dieta e ulët e oksalatit dhe dieta ketogjenike. Histaminat dhe glutamatet mund të jenë gjithashtu problematike për individë të caktuar.
Ushqime të shëndetshme të trurit për Autizmin
Ekzistojnë ushqime të caktuara me përfitime të veçanta për shëndetin e trurit. Këto përfshijnë viçin e ushqyer me bar, salmon të egër, agrumet, çokollatën e errët, kakaon e papërpunuar dhe bimë.
Frutat e agrumeve
Limonët dhe lime janë natyrisht të pasura me vitaminë C, bioflavonoide agrumesh, dhe elektrolite të rëndësishme si kaliumi dhe magnezi. Bioflavonoidet e agrumeve janë fitonutrientë unikë që klasifikohen si vitamina P.
Bioflavonoidet e agrumeve përmirësojnë përshkueshmërinë e kapilarëve dhe rrjedhjen e gjakut, gjë që ndihmon në oksigjenimin e rajoneve të thella të trurit. Rajonet e thella të trurit janë kritike për përpunimin konjitiv dhe mprehtësinë shqisore. Vajrat thelbësore të agrumeve janë gjithashtu burime të shkëlqyera të bioflavonoideve të agrumeve.
Çokollata e errët dhe kakao e papërpunuar
Çokollata e errët është e shkëlqyeshme për shëndetin e trurit. Ka efekte pozitive në inflamacion, stres, humor, memorie dhe imunitet. Çokollata e errët është me të vërtetë një super ushqim që përmban shumë lëndë ushqyese duke përfshirë fibra, magnez, hekur, bakër, kalcium, proteina dhe mangan. Përmban gjithashtu acid oleik dhe është e ngarkuar me një përzierje të polifenoleve, veçanërisht flavonoids, të cilat kanë veti antioksiduese dhe anti-inflamatore.
Sa më i lartë të jetë përqendrimi i kakaos, aq më shumë ndikon pozitivisht në shëndetin e trurit. Çokallata e errët (70% ose më shumë kakao) është më pak e përpunuar dhe ka sasi më të larta të antioksidantëve. Për rezultatet më të mira, shikoni për kakao të papërpunuara të cilat mund t’i gjeni në pluhur. Nëse keni probleme me metabolizmin e oksalatit, atëherë është mirë që të shmangni ose përdorni sasi minimale të çokollatës së errët.
Bimët dhe erëzat
Bimët dhe erëzat si kanella dhe rozmarina janë të shkëlqyera për shëndetin e trurit. Kanella është e pasur me antioksidantë dhe ka një rezultat shumë të lartë ORAC i cili është kapaciteti i tij i absorbimit radikal të oksigjenit. Kjo do të thotë që kanella ndihmon në mbrojtjen e neuroneve nga stresi i radikalit të lirë. Kanella stimulon receptorët e insulinës në trup dhe luan një rol të fuqishëm në stabilizimin e niveleve të sheqerit në gjak.
Rozmarina është një stimulues i trurit që ndihmon në parandalimin e prishjes së neurotransmetuesit kryesor, acetilkolinës. Acetilkolina është thelbësore për funksionimin e përditshëm të trurit, veçanërisht në fushat e lëvizjes, mësimit, kujtesës dhe cilësinë e gjumit.
Acidet yndyrore Omega 3 për Autizmin
Acidet yndyrore thelbësore ndihmojnë për të ruajtur shëndetin e membranës qelizore. Acidet yndyrore Omega 3 kanë treguar që zvogëlojnë inflamacionin dhe përmirësojnë shëndetin e trurit.
Vaji i mëlçisë së merlucit është një nga burimet më të mira të acideve yndyrore omega 3 EPA dhe DHA. Vaji i mëlçisë së merlucit është gjithashtu një burim i shkëlqyeshëm i vitaminës A për shëndetin e trurit, lëkurës dhe syve.
Paketa e Mbështetjes së Trurit të Fëmijëve Autik
Paketa e Mbështetjes së Trurit të Fëmijëve Autik kombinon 3 produkte në një paketë për të siguruar agjentet kurativ natyral dhe ushqyesit kryesorë që fëmijët e moshës 2-17 vjeç kanë nevojë për funksionim optimal të trurit dhe përpunimit njohës.
Kura bimore për Autizmin dhe çrregullimet Neuro-Zhvillimore te fëmijët dhe të rriturit përbëhet nga 3 ilaçe me bimë shkretinore (Julibrissin, Alasenna, Monnieri), që janë të studiuara dhe të provuara me sukses të plotë në pacientë të vegjël dhe të rritur me lloje të ndryshme të këtyre çrregullimeve, duke përfshirë: Autizmi, Çrregullimi i Spektrit Autik, Çrregullimi i deficitit të vëmendjes / hiperaktivitetit – ADHD (Mosvëmendje, Hiperaktivitet, Kompleks), Sindroma Tourette, Paaftësi në të Mësuar, Paaftësi Intelektuale, Çrregullime të Sjelljes, etj.
