Proteksionizmi dhe biznesi: Çfarë ndodh nëse fiton Donald Trump


Donald Trump nxjerr në treg recetën e tij ekonomike të uljes së taksave dhe politikave të njëjta që sipas tij stimuluan rritjen, inovacionin dhe punësimin kur ai ishte president.

Mandati i tij pa një rritje dramatike të borxhit kombëtar për shkak të pandemisë, por ai tani thotë se shpenzimet e qeverisë kanë nevojë për “shkurtime masive” për të ulur inflacionin.

Republikani po bën thirrje për uljen e normës së taksës së korporatave në 15 % për kompanitë që prodhojnë mallra në Shtetet e Bashkuara dhe eliminimin e taksave mbi bakshishet dhe përfitimet e Sigurimeve Shoqërore.

Ky propozim i fundit do të shtonte deri në 1.8 trilion dollarë në deficitin federal gjatë dekadës së ardhshme.

Trump thotë se Kongresi duhet të ndërmarrë hapa drastikë për të reduktuar shpenzimet, duke përfshirë përdorimin e tavanit të borxhit.

Megjithatë, ai kundërshtoi çdo shkurtim të programeve më të mëdha të buxhetit.

Larg marrëveshjes së klimës
Si president, Trump ka anuluar më shumë se 125 mbrojtje mjedisore, ka zvogëluar fuqinë e shkencëtarëve që punojnë për agjencitë qeveritare të ngarkuara me mbrojtjen e mjedisit dhe ka emëruar lobistë të qymyrit dhe industrisë kimike në krye të këtyre agjencive.

Prillin e kaluar, gjatë një darke në Mar-a-Lago me drejtuesit e ExxonMobil, EQT Corporation dhe American Petroleum Institute, Trump u kërkoi atyre të dhuronin 1 miliard dollarë për fushatën e tij, duke premtuar se si president ai do të anulonte rregulloret e naftës që pengojnë industritë e tyre.

Duke vepruar kështu, Trump mund të llogarisë në ndihmën e shumicës konservatore të Gjykatës së Lartë.

Trump ka thënë se nëse rizgjidhet ai do të largohet sërish nga marrëveshja e klimës e Parisit e vitit 2015, siç bëri gjatë mandatit të tij të parë.

Ukraina – Marrëveshje me Putinin, më pak fonde për NATO-n
Donald Trump dhe Vladimir Putin kanë folur të paktën shtatë herë që nga 20 janari 2021, kur manjati u largua nga Shtëpia e Bardhë.

Republikani dëshiron t’i japë fund konfliktit në Ukrainë sa më shpejt të jetë e mundur, dhe strategjia e tij – megjithëse deri më tani është përshkruar vetëm në proklamata – përfshin angazhimin e drejtpërdrejtë me Putinin dhe Zelenskyn.

Kjo për t’i detyruar ata të ulen në tryezën e bisedimeve, tha një nga këshilltarët e tij, Richard Grenell.

Ai shtoi se Trump do të përdorë “kërcënime” ndaj dy kundërshtarëve, pa specifikuar se çfarë janë ata.

Sigurisht me Trump në Shtëpinë e Bardhë trajektorja e konfliktit do të ndryshojë.

Republikanët nuk kanë ndërmend të vazhdojnë të financojnë mbrojtjen e Kievit me armë dhe fonde dhe duan që Evropa të marrë më shumë përgjegjësi si për rindërtimin ashtu edhe për mbrojtjen e Ukrainës.

Roli i NATO-s gjithashtu bie në këtë kontekst.

Trump nuk ka ndërmend të tërheqë SHBA-të nga Aleanca Atlantike, por kërkesa – e cila filloi në kohën e Obamas dhe vazhdoi me Biden – që aleatët të marrin më shumë pjesë në shpenzime do të bëhet më e ngutshme.

Emigrimi
Ndryshe nga fushata e vitit 2016 kur premtimi ishte ndërtimi i murit në kufirin me Meksikën për të mos lejuar hyrjen e tyre, sot vëmendja e Trump është tek ata që ndodhen tashmë brenda SHBA-ve, me premtimin për të kryer deportimin më të madh të emigrantëve të paligjshëm.

Për ta bërë këtë, Trump dëshiron të përdorë një ligj të vitit 1798 – Aktin e armiqve të huaj – i cili lejon dëbimin e përmbledhur të qytetarëve të vendeve të huaja me të cilat Shtetet e Bashkuara janë në luftë.

Ai do ta përdorte atë “për të synuar dhe çmontuar çdo rrjet kriminal emigrantësh që vepron në tokën amerikane”.

Një analizë e CBS News zbulon se propozimi i Trump do t’i kushtonte qeverisë qindra miliarda dollarë dhe mund të ndikojë në çmimet e ushqimeve.

Sektori bujqësor i SHBA-ve, i cili lufton me mungesën e vazhdueshme të fuqisë punëtore, mbështetet kryesisht te punëtorët emigrantë, gjysma pa dokumente.

Për më tepër, Trump dëshiron të ndërtojë qendra paraburgimi dhe t’i detyrojë njerëzit që kërkojnë azil në Shtetet e Bashkuara të qëndrojnë në Meksikë derisa kërkesat e tyre të përpunohen

Le të vendosë çdo shtet si të dojë
Edhe pse ai e quan veten “Presidenti më pro-jetës në histori”, pozicioni i Trump për abortin dhe të drejtat riprodhuese është ende i paqartë.

Nga njëra anë, ai mburret se ka qenë presidenti falë të cilit Roe vs Wade u përmbys – vendimi i vitit 1973 që legalizoi abortin në mbarë vendin, u rrëzua në qershor 2022 falë tre gjyqtarëve të rinj konservatorë që ai emëroi në Gjykatën e Lartë.

Që atëherë, gati 24 shtete kanë krijuar ligje të rrepta për abortin dhe disa shtete kanë vendosur kufizime në kalimin e linjave shtetërore për të kërkuar një abort.

Nga ana tjetër, kur kandidati i tij për deputet J.D. Vance tha se ishte në favor të një vetoje në nivel federal, Trump mohoi ta kishte diskutuar atë me të dhe tha se ishte kundër një nisme të tillë.

Kohët e fundit ai premtoi se administrata e tij do të ishte “e mirë për gratë dhe të drejtat e tyre riprodhuese” dhe njoftoi një iniciativë që do t’i kërkonte sigurimit qeveritar dhe privat të paguanin për fekondimin in vitro.

Lindja e Mesme – Gjithmonë me Izraelin, luftoni kundër Iranit
Qasja e Trump përkufizohet nga mbështetja e fortë për Izraelin dhe Arabinë Saudite, një pozicion konfrontimi me Iranin dhe mosinteresimi për lindjen e një shteti palestinez.

Në vitin 2017, ai e njohu Jerusalemin si kryeqytetin e shtetit hebre dhe e zhvendosi ambasadën amerikane atje nga Tel Avivi.

Ai është i vendosur të ringjallë Marrëveshjet e Abrahamit dhe normalizimin e marrëdhënieve midis Izraelit dhe Arabisë Saudite.

Në janar 2020, ai publikoi një plan paqeje në Lindjen e Mesme që do t’i jepte Izraelit sovranitet mbi pjesën më të madhe të territorit të pushtuar palestinez.

Republikani ka mbajtur lidhje të ngushta me Arabinë Saudite dhe mbështetje për fushatën ushtarake të Riadit kundër Houthis në Jemen.

Mandati i tij hipotetik do të karakterizohej nga rinisja e izolimit të Iranit, të cilin ai e përkufizon si “shteti kryesor sponsorizues i terrorizmit”, duke i dhënë Izraelit një dorë të lirë (ky është ndryshimi më thelbësor me rivalin e tij demokratik).

Si President, ai u tërhoq nga marrëveshja bërthamore iraniane në 2018 dhe rivendosi sanksione të gjera ekonomike ndaj vendit.