Konfederata e Organizatave Sindikale në Maqedoni (KOSM) ka theksuar se kohët e fundit ka shkelje serioze të ligjeve nga pronarët e kompanive lidhur me të drejtat e punëtorëve për organizim sindikal, si dhe presion të shtuar nga drejtorët përmes institucioneve, me qëllim shuarjen e organizatave sindikale, disa prej të cilave janë pjesë e KOSM-it. Nëse ky presion vazhdon, ata paralajmërojnë protesta përpara selive të kompanive që po e bëjnë këtë dhe shpresojnë për mbështetje nga sindikatat e tjera.
Ky presion, sipas tyre, është prezent në disa qytete, ku në disa raste punëtorët detyrohen përmes një deklarate noteriale të pohojnë se nuk kanë dëshirë të formojnë sindikatë. Mbi 40 punëdhënës, kryesisht nga sektori i ndërtimit dhe ata që menaxhojnë burimet minerare, deri tani kanë bërë përpjekje për të penguar formimin e organizatave sindikale.
“Disa punëdhënës, veçanërisht në sektorin privat, në mënyrë të organizuar dhe pa zgjedhur mjete, bëjnë presione të mëdha ndaj punëtorëve që të mos organizohen sindikalistë, madje edhe në disa kompani ku ne kemi sindikata të themeluara. Ata e bëjnë këtë përmes komisioneve të ndryshme që paraqesin ankesa në Komisionin e Shkallës së Parë, dhe më pas në atë të Shkallës së Dytë, për të çuar në shuarjen e sindikatave dhe, në fund, madje deri në Gjykatën Administrative. Derisa të merret një vendim nga Gjykata Administrative mund të zgjasë deri në tre vjet, dhe gjatë kësaj kohe nuk mund të formohet një organizatë e re sindikale. Në takimin e ardhshëm të Këshillit Ekonomik-Social do të kërkojmë ndihmë për këtë nga kryeministri,” tha kryetari i KOSM-it, Marjan Risteski, në konferencën për shtyp, duke pyetur se çfarë shqetëson punëdhënësit nëse punëtorët organizohen sindikalisht dhe kërkojnë të drejtat e tyre.
Ai vuri në dukje se, përveç se punëtorët nuk u pëlqejnë punëdhënësve për shkak se janë të paaftë dhe jo-produktivë, as qeveria nuk u pëlqen, edhe pse sapo është formuar. Ai shtoi se ky është ndoshta një presion për të mos nënshkruar marrëveshjet kolektive.
“Punëtorët nuk kanë asnjë të drejtë në sektorin privat. Nëse ky presion vazhdon, punëtorët do të largohen nga Maqedonia, madje edhe ata që vijnë nga jashtë për disa ditë e braktisin vendin. Ne duam të ulemi me punëdhënësit dhe odat ekonomike për të diskutuar, sepse nuk është e mundur që asgjë në këtë shtet të mos u pëlqejë atyre, ndërsa ata japin paga minimale dhe shmangin obligimin për të paguar K-15. Kapitali, dhomat, punëdhënësit dhe sindikatat janë përgjegjësit kryesorë që jemi në këtë gjendje. Ata janë mësuar vetëm të ankohen, ndërsa ne si punëtorë nuk përfitojmë asgjë,” tha Risteski.
Ai theksoi se do të kërkojnë nga Qeveria që ato kompani që kanë sindikatë të kenë përparësi në marrjen e subvencioneve dhe programeve të investimeve, ndërsa nga dhomat ekonomike që të disiplinojnë anëtarët e tyre. Ai vlerësoi se problemi nuk vjen nga pronarët e kompanive multinacionale, të cilët e dinë çfarë është organizimi sindikal në vendet e tyre, por nga drejtuesit e caktuar nga vendi ynë, të cilët, siç tha ai, u thonë pronarëve se “ne e dimë mentalitetin e punëtorëve dhe dimë si të veprojmë me ta.”
“Kjo, përveçse është një nënvlerësim i punëtorëve, është edhe një nënvlerësim i shtetit. Prandaj duhet ta ngremë zërin dhe më në fund punëtori të ndihet i respektuar në këtë shtet dhe të mos largohet,” theksoi Risteski.
