Edhe pse vëllimi i tregtisë ndërmjet Maqedonisë së Veriut dhe Rusisë dhe Ukrainës nuk është i madh, megjithatë, lufta në Ukrainë dhe pasiguria tashmë po ndikojnë në prodhimin tonë bujqësor.
Fondi Monetar Ndërkombëtar tha se çmimet e energjisë, grurit dhe metaleve ishin rritur që nga pushtimi i Ukrainës, duke sinjalizuar se inflacioni po përshpejtohej. Nga ana tjetër, prodhimi bujqësor është i varur nga importi i plehrave nga Rusia, çmimi i të cilave është rritur shumëfish.
Drejtoresha e Koalicionit Rural, Liljana Jonoski, thotë se sipas informacioneve të tyre, plehrat janë pothuajse tre herë më të shtrenjta se në fillim të vitit.
“Nëse për një hektar nevojiten mesatarisht 5 thasë me plehra, tani me këto çmime një numër i madh i fermerëve do të blejnë një apo dy qese në vend të 5 të nevojshme ose do të riorientohen tërësisht në plehun e shtallës”, thotë Jonoski.
Sipas saj, çmimet e ushqimeve në kushte të tilla do të rriten në mënyrë të pashmangshme.
“Tashmë jemi dëshmitarë të rritjes së çmimeve të produkteve të importuara, por kjo do të ndodhë edhe me prodhimin vendas, duke qenë se rritja e përgjithshme e çmimeve të lëndëve të para, farave, kostove të mirëmbajtjes së kulturave bujqësore, produkteve të naftës, energjisë elektrike do të thotë çmime më të larta të produkteve bujqësore dhe ushqimore në përgjithësi”, ka sqaruar Jonoski.
Ajo thotë se sa do të jenë dëmet apo problemet në botë me furnizimin me ushqime varet nga sa do të zgjasë dhe kur do të përfundojë lufta.
“Ende nuk jemi rikuperuar nga kriza e koronës dhe na presin ditë vërtet të vështira dhe të shtrenjta për të siguruar produktet ushqimore më elementare”, tha Jonoski.
Sipas analistëve botërorë, nuk ka pothuajse asnjë zëvendësim për importin e plehrave nga vende të tjera përveç Rusisë dhe Ukrainës, kështu që humbja e eksporteve nga Rusia do të jetë një tronditje e vërtetë për të gjithë, dhe Brazili tashmë po ndjen pasojat në sektorin e bujqësisë për shkak të importi i pamjaftueshëm i plehrave për shkak të luftës.
Një pjesë e plehrave në vendin tonë janë blerë nga Serbia, Bullgaria, Greqia, por janë në sasi shumë më të vogla. Në të njëjtën kohë, vendet kanë filluar të ruajnë plehra për nevojat e tyre për shkak të importeve të shtrenjta nga Rusia.
Burime qeveritare konfirmojnë për Metën se çmimet e plehrave do të kenë ndikimin më të madh në inflacion. Ata shtojnë se këto presione inflacioniste do të ndihen në mbarë botën, jo vetëm tek ne.
Ndryshe, Qeveria së fundi ka miratuar Programin për fondin intervenues në bujqësi, i cili parasheh 120 milionë denarë ose rreth 2 milionë euro për subvencionimin e kostos së plehrave.
Për shkak të rritjes së regjistruar të çmimeve të plehrave, fermerët do të marrin mbështetje prej 2500 denarë për hektar për shpenzimet e bëra për blerjen e plehrave në vlerë prej së paku 200 kilogramë për hektar.
Mirëpo, fermerët besojnë se kjo masë nuk do të ndikojë në uljen drastike të rritjes së çmimeve sepse janë të mbuluara vetëm 2 kultura, kurse mbjellja pranverore dhe mbjellja e të gjitha kulturave të tjera sapo ka filluar.
