Coronavirusi ka mbërthyer gjithë botën, ndërsa mbrëmë shënoi edhe dy rastet e para pozitive në vendin tonë. Ndërsa të shumta janë informacionet dhe manualet që qarkullojnë ka edhe shume këshilla të rreme, pre e të cilave kanë rënë miliona njerëz në Botë.
BBC ka publikuar një artikull të gjatë për të gjitha këshillat e rreme shëndetësore, pre e të cilave, nuk duhet të biem. Sipas BBC, këto janë këshilla të pavrovuara shkencërisht.
1. Hudhra
Shumë postime që rekomandojnë të hani hudhra për të parandaluar infeksionin po shpërndahen në Facebook. OBSH (Organizata Botërore e Shëndetit) thotë se ndërsa është “një ushqim i shëndetshëm që mund të ketë disa veti antimikrobike”, nuk ka asnjë provë që të hani hudhër mund t’i mbrojë njerëzit nga koronavirusi i ri. Në shumë raste, këto lloj mjetesh nuk janë të dëmshme në vetvete, për sa kohë që nuk ju pengojnë të ndiqni këshillat mjekësore të bazuara në prova. Por ata kanë potencialin të jenë.
2. Minerale të mrekullueshme
YouTuber Jordan Sather, i cili ka mijëra ndjekës në platforma të ndryshme, ka pretenduar se një “shtesë e mrekullueshme minerale”, e quajtur MMS, mund të “largojë” koronavirusin. Ai përmban dioksid klori – një agjent zbardhues.
FDA thotë se “nuk është në dijeni të ndonjë studimi që tregon se këto produkte janë të sigurta ose të efektshme për trajtimin e ndonjë sëmundjeje”. Ai paralajmëron se pirja e tyre mund të shkaktojë marrje mendsh, të vjella, diarre dhe simptoma të dehidrimit të rëndë.
3. Dezinfektuesi i bërë vete
Ka pasur shumë raportime për mungesat e xhelitit të duarve, pasi larja e duarve është një mënyrë kryesore për të parandaluar përhapjen e virusit. Ndërsa raportimet për mungesat shfaqeshin në Itali, filluan të dilnin nëpër media sociale edhe receta për xhel të bërë në shtëpi. Por këto receta, siç theksuan shkencëtarët, nuk ishin të përshtatshme për t’u përdorur në lëkurë.
Profesoresha Sally Bloomfield, në Shkollën e Higjienës dhe Mjekësisë Tropikale në Londër, thotë se nuk beson se mund të bëhet një produkt efektiv për higjienizimin e duarve në shtëpi – madje edhe vodka përmban vetëm 40% alkool. Për pastrimin e sipërfaqeve, Qendrat e SHBA për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) thonë se dezinfektuesit më të zakonshëm shtëpiak duhet të jenë efektive.
4. Argjend i lengshëm
Përdorimi i argjendit koloidal u promovua në emisionin televiziv amerikan Jim Bakker. Argjendi koloidal është grimca e vogël e metalit ne gjendje të lëngshme. Një i ftuar në shfaqje pretendoi se kjo mënyrë vret disa lloje të koronavirusit brenda 12 orësh (ndërsa pranoi se ende nuk ishte testuar në Covid-19). Ideja se mund të jetë një trajtim efektiv për koronavirusin është përhapur gjerësisht në Facebook, veçanërisht nga grupet “liri mjekësore” të cilat janë thellësisht të dyshimtë për këshillat mjekësore kryesore. Por ka një këshillë të qartë nga autoritetet shëndetësore të SHBA.-së që nuk ka prova se ky lloj argjendi është efektiv për çdo gjendje shëndetësore. Më e rëndësishmja, mund të shkaktojë efekte anësore serioze, përfshirë dëmtimin e veshkave.
5. Pirja e ujit çdo 15 minuta
Një postim, copy-paste nga llogari të shumta në Facebook, citon një “mjek japonez” i cili rekomandon ujë të pijshëm çdo 15 minuta për të hequr çdo virus që mund të ketë hyrë në gojë. Një version në arabisht është ndarë më shumë se 250,000 herë. Profesori Bloomfield thotë se nuk ka asnjë provë që kjo do të ndihmojë. Viruset e ajrit hyjnë në trup përmes rrugëve të frymëmarrjes kur merrni frymë. Disa prej tyre mund të hyjnë në gojën tuaj, por edhe pirja e vazhdueshme e ujit nuk do t’ju pengojë të kapni virusin. Sidoqoftë, pirja e ujit dhe qëndrimi i hidratuar në përgjithësi është këshillë e mirë mjekësore.
6. Nxehtësia dhe shmangia e akullores
Ka shumë variante të këshillave që sugjerojnë që nxehtësia vret virusin, nga rekomandimi i pirjes së ujit të nxehtë deri tek banjot e nxehta ose përdorimi i tharëseve të flokëve. Një postim, i kopjuar dhe i ndare nga dhjetëra përdorues të mediave sociale në vende të ndryshme – dhe që i atribuohen gabimisht Unicef - pretendon se pirja e ujit të nxehtë dhe ekspozimi në diell do të vrasë virusin, kurse akullorja duhet të shmanget.
Charlotte Gornitzka, e cila punon për Unicef thotë: “Një mesazh i gabuar i kohëve të fundit në internet … duke pretenduar të jetë një komunikim i Unicef duket se tregon se shmangia e akullores dhe ushqimeve të tjera të ftohta mund të ndihmojë në parandalimin e shfaqjes së sëmundjes. Kjo është natyrisht e pavërtetë”.
Ne e dimë se virusi i gripit nuk mbijeton mirë jashtë trupit gjatë verës, por ne ende nuk e dimë se si nxehtësia ndikon në koronavirusin e ri. Kur virusi është në trupin tuaj, nuk ka asnjë mënyrë për ta vrarë atë. Trupi juaj thjesht duhet ta luftojë atë. Larja e çarçafëve ose peshqirëve në 60 gradë është një ide e mirë, pasi kjo mund të shkatërrojë çdo virus në pëlhurë. Por nuk është një mundësi e mirë për ta perdorur nxehtesine ne lekuren tuaj. Dhe të beni një banjë të nxehtë ose të pini lëngje të nxehta nuk do të ndryshojë temperaturën tuaj aktuale të trupit, e cila mbetet e qëndrueshme nëse nuk jeni tashmë i sëmurë.