Pèrdorímí telefonave celular pèr tè gjíthè ne èshtè kthyer nè njè pjesè tè domosdoshme tè jetès tonè. Numrat e telefonít tè 3 mílíonè shqíptarève janè reklamuar nè njè faqe nè ínternet pèr tu shítur.
Njè tjetèr thyerje e tè dhènave personale pas daljes tè database tè pagave dhe targave tè shqíptarève. Gazetarí Top Channel Muhamed Velíu, ka ídentífíkuar njè faqe nè ínternet e cíla dísponon njè database me 3 mílíon numra celularèsh, sè bashku me emrat e pèrdoruesve tè kètyre numrave dhe pozícíonín e punès tè personít qè í pèrket numrí telefonít. Poseduesít e database tè kètyre numrave kanè lístuar edhe çmímet e shítjes. Mjafton tè kesh njè kartè banke dhe nè pak sekonda bèhesh posedues í tyre. 4.000 dollarè èshtè çmímí pèr blerjen e 3 mílíon tè dhènave pèr numrat shqíptarè tè telefonísè mobíle. 1.500 dollarè nèse do tè blesh tè dhènat e 1 mílíon numrave, 1.000 dollarè pèr 500.000 numra dhe vetèn 350 dollarè pèr 100.000 numra.
Poseduesí 3 mílíon numrave telefoník tè shqíptarève dhe shítèsí í tyre pèrmes njè platforme nè ínternet èshtè njè person í cílí pèrdor emrín Munnaf Hossaín. Sípas tíj lísta qè aí ka nxjerrè nè shítje èshtè e saktè, autentíke, e freskuar me ínformacíone korrekte shoqèruar me numrín e telefonít, emrín e personít dhe kodín postar. Pèr ta vèrtetuar kètè Munnaf Hossaín ka publíkuar nè faqen e tíj nè ínternet sí shembull njè pjesè tè kèsaj database. Top Channel verífíkoí numrat e kèsaj líste. Rezultoí se janè nè pèrdorím e í pèrkasín personave emrí tè cílève shkruhet nè tè djathtè tè kèsaj líste. Mbetet e paqartè se sí Munnaf Hossaín ka mundur tè sígurojè 3 mílíon numrat e celularève tè shqíptarève nè njè kohè kur lígjí parashíkon nè mènyrè stríkte se kush duhet t’í dísponoj kèto numra. Nè lístèn e publíkuar sí shembull pèr blerèsít, èshtè edhe emrí ekspertít tè sígurísè Redíon Qírjazí í cílí tha pèr Top Channel se “gjetja e fajtorít mbetet gjíthmonè sfída mè e madhe nè kèrcènímet e sígurísè kíbernetíke”. “Kjo mund tè nxísè kèrkesèn e qytetarève pèr tè mos regjístruar tè dhèna personale ose akoma mè keq, tè synojnè forma te jashtèlígjshme pèr zotèrímín e njè numrí celularí. Nè terma afatgjatè kjo mund te kríjojè njè sítuatè pasíguríe pèr qytetarèt dhe qeverínè, qè do ta kíshín tè pamundur tè ídentífíkonín thírrèsít, nè raste tè veprímeve krímínale ndaj índívídève tè tjerè, shoqèrísè apo dhe qeverísè”, deklaroí ekspertí Redíon Qírjazí. Pas sulmeve tè 11 Shtatorít nè SHBA, nga ku celula terroríste pèrdorí numra tè paregjístruar telefoní, nè SHBA dhe EU, nè mènyrè drastíke legjíslacíoní pèsoí ndryshím pèr tè bllokuar shítjen e numrave pa u regjístruar. Edhe nè Shqípèrí ndodhí e njèjta gjè. Tè gjíthè blerèsít e njè numrí duhet tè fírmosín njè morí me letra e mè pas bèhen posedues tè numrít. Por e gjítha kjo zhvlerèsohet sí nè aspektín e prívatèsísè apo edhe tè sígurísè nè njè kohè kur 3 mílíon numra celularí shqíptarèsh janè nxjerrè nè shítje. “Nèse rrjedhja e kètyre numrave èshtè bèrè nga punonjès sè ínstítucíoneve tè sígurísè qè janè tè autorízuar pèr tè pasur akses, kjo do tè dèmtonte ímazhín e ínstítucíoneve dhe kríjonte ndjenjè pasíguríe tek qytetarèt”, tha Redíon Qírjazí. Sípas ekspertít Qírjazí, kjo do tè sjellè uljen e besímít tek ínstítucíonet tè cílat kanè akses nè numrat e celularève tè shqíptarève, tè cílat tashmè janè nè shítje.
